یکی از راهبردهای پیشنهادی برای کاهش وزن و یا ثبات آن، کاهش میزان انرژی دریافتی از طریق افزایش مصرف میوه و سبزیجات است. اثر دریافت میوه و سبزیجات به صورت جامد و یا مایع (آب میوه و یا سبزی) بر میزان اشتها و میل به غذا روشن نیست. هدف از این مطالعه ارزیابی تغییرات فوری و دراز مدت اشتها ناشی از مقادیر معینی میوه و سبزیجات به شکل جامد و یا مایع بود.
بدین منظور ۳۴ آزمودنی با وزن طبیعی (۱۵ نفر) و چاق ( ۱۹ نفر) در دامنه ی سنی ۳۸-۱۹ سال انتخاب شدند.آزمودنی ها در طی دوره ی پژوهش در یک گروه؛ مقدار مشخصی میوه و سبزی (۴۰۰ کالری) را به شکل مایع، پیش از وعده ی غذایی خود دریافت می کردند و در گروه دیگر میوه و سبزی را در کالری یکسان به صورت خام می خوردند. مدت مطالعه ۲۱ هفته در نظر گفته شد. محققین میزان پاسخ های اشتها را بررسی کردند.
یافته های حاصل از مطالعه نشان داد که میزان اشتها در گروه چاق و دارای اضافه وزن پس از خوردن میوه و سبزیجات به شکل مایع کاهش کمتری در مقایسه با زمانی که آن ها میوه و سبزی خوردند داشت. علاوه بر این، آزمودنی ها با خوردن میوه و سبزی به صورت جامد، غذای کمتری در هر وعده ی غذایی خود خوردند ( چه از لحاظ کالری و یا گرم ). دریافت آب میوه و سبزی موجب افزایش میزان کالری دریافتی روزانه ی آزمودنی ها ی چاق و یا دارای اضافه وزن شد. در حالی که خوردن آّب میوه نسبت به میوه موجب افزایش کمی در میزان کالری دریافتی روزانه ی افراد با وزن طبیعی شد.
بر اساس یافته های حاصل از این مطالعه محققین به این نتیجه رسیدند که اثرات کاهنده ی اشتها و افزایش دهندگی حس سیری نوشیدنی های میوه و سبزی کمتر از میوه و سبزی خام، به ویژه در افراد چاق و دارای اضافه وزن است. به بیان محققین این مطالعه؛ هر گونه راهبرد برای کنترل وزن باید بر مبنای ارزیابی دقیق کل انرژی دریافتی باشد. با وجود افزودن فیبر به آب میوه و سبزی در این مطالعه، اثر میوه ها و سبزیجات خام بیشتر از عصاره ی آن ها بود. لذا، خود میوه ها و سبزیجات خا م دارای مواد مفیدی هستند که در آب میوه و سبزی یافت نمی شود.
نکته ی عملی: دریافت میوه و سبزی می تواند موجب افزایش حس سیری و کاهش میزان گرسنگی شود. علاوه بر این موضوع، آب میوه و سبزی سریع تر جذب می شوند و متعاقباً نوسانات بیشتر قند خون را به دنبال خواهد داشت. بفراتر از اثر بر وزن بدن، میوه و سبزیجات خام دارای مواد مغذی هستند که در فرآیند آب گیری از آن ها حذف می شوند. به همین دلیل همیشه میوه و سبزیجات به صورت خام بر عصاره ی آن ها ارجحیت دارند.
منبع:
International Journal of Obesity (2013) 37, 1109–1115
