شواهد اپیدمیولوژیک ارتباط چندین اثر سودمند برای سلامتی را با مصرف غلات کامل نشان داده است. بر اساس شواهد پلی فنل های موجود در غلات کامل، در مکانیسم های زمینه ساز و سودمند برای سلامتی نقش دارند.
محققان به منظور ارزیابی نقش فیزیولوژیک پلی فنل های موجود در غلات کامل، غلظت در گردش و دفع آنها در افرادی که رفتارهای تغذیه و سبک زندگی غیر بهینه داشتند مطالعه ای را طراحی و اجرا نمودند. نتایج حاصل از این مطالعه در سال ۲۰۱۵ در Am J Clin Nutr منتشر شده است.
در این کارآزمایی بالینی ۸۰ فرد دارای اضافه وزن یا چاق که دریافت ناکافی میوه و سبزی داشتند و از یک سبک زندگی بی تحرک پیروی می کردند برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. شرکت کنندگان در دو گروه جای گرفتند. گروه مداخله و گروه شاهد که به آنها پلاسبو(گولدارو) داده می شد. برای گروه مورد مداخله به مدت ۸ هفته مقادیر دقیقی از گندم تصفیه شده با مقدار مشخص و ثابتی از غلات کامل جایگزین شد. گروه گول دارو نیز در این مدت به همان مقدار غلات تصفیه شده دریافت می کردند. در شروع مطالعه و همچنین هر ۴ هفته یکبار، نمونۀ خون، ادرار، مدفوع بررسی می شد و اندازه گیری های آنتروپومتریک(بدن سنجی) و ترکیب بدن انجام می شد. پروفایل اسید فنولیک در نمونه های جمع آوری شده، شاخص های بیماری های متابولیک و التهابی و همچنین ترکیب میکروبی مدفوع مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج حاصل از مطالعه حاکی از این بود که مصرف غلات کامل به مدت ۴ تا ۸ هفته غلظت دی هیدرو فرولیک اسید سرم را به میزان چهار برابر و میزان فرولیک اسید مدفوع را ۲ برابر نسبت به مصرف غلات تصفیه شده افزایش می داد. این در حالی است که ۸ هفته پس از دریافت غلات تصفیه شده کاهش عامل نکروز کنندۀ تومور(TNF-α) و تنها ۴ هفته پس از دریافت غلات تصفیه شده افزایش اینترلوکین ۱۰ دیده شد. در طول مطالعه هیچ تغییر بارزی در شاخص های بیماری متابولیک دیده نشد اما یک روند دیده شد که منجر به دفع بیشتر فرولیک اسید و دی هیدرو فرولیک اسید در گروه غلات تصفیه شده می شد. فرولیک اسیدِ مدفوع با کاهش فراوانی بیفیدوباکتر و باکتروئیدها ارتباط داشت در حالیکه با مصرف غلات کامل باکتروئیدها و لاکتوباسیلوس ها افزایش یافت اما کلستریدیوم کاهش یافت. کاهش TNF-α با افزایش باکتروئیدها و لاکتوباسیلوس ها مرتبط بود. این مداخلۀ تغذیه ای هیچ اثری در اندازه های تن سنجی و ترکیب بدن یافت نشد.
بنابراین از آنجا که مصرف غلات کامل به طور بارزی بر روی عوامل التهابی مؤثر است و ترکیب باکتریایی روده را بهبود می بخشد می تواند به عنوان توصیه ای به منظور پیروی از یک الگوی زندگی سالم در نظر گرفته شود.
منبع: Am J Clin Nutr 2015 101: 2 251-261
