دیابت بارداری یکی از نگرانی های رایج و قابل توجه در بین زنان باردار است که اثرات منفی زیادی بر سلامت مادر و نوزاد دارد.دیابت بارداری به صورت عدم تحمل گلوکز در طول دوران بارداری تعریف می شود و شانس ابتلا به دیابت نوع ۲ را در سال های بعدی از زندگی مادر افزایش می دهد.این در حالی است که هنوز تست های تشخیص دیابت بارداری گران، وقت گیر و برای زنان باردار نامطلوب است و معمولا این نتایج نها تا وقتی که زمان زیادی از بارداری سپری نشده باشد (حدود ۶ ماه پس از بارداری) در دسترس نیستند. مطالعات قبلی نشان داده اند که چاقی قبل از بارداری با افزایش احتمال ابتلا به دیابت بارداری در ارتباط مستقیم است بنابراین با توجه به افزایش چاقی در سراسر دنیا نیاز به روش های تشخیص زود هنگام و ساده برای دیابت بارداری وجود دارد.
در یک مطالعه جدید که در مجله پزشکی کانادا چاپ شد: ۱۴۴ خانم فرانسوی-کانادایی زیر ۴۰ سال در یک بیمارستان مورد مطالعه قرار گرفتند . محققین دریافتند که افزایش محیط دور کمر وسطوح TG بالا در ارتباط مستقیم با افزایش احتمال ابتلا به عدم تحمل گلوکز در اواخر حاملگی می باشد.۹۰ نفر از افراد شرکت کننده سابقه ابتلا به دیابت بارداری را در قبل داشتند و ۱۴۳ نفر از ۱۴۴ فرد شرکت کننده در دوره ۳ ماهه اول بارداری قند خون نرمال داشتند.
نتایج این مطالعه نشان داد که وجود همزمان دو عامل چاقی شکمی و TGبالای خون در ۳ ماه اول بارداری ارتباط معنی داری با افزایش احتمال ابتلا به عدم تحمل گلوکز در اواخر بارداری دارد. بر این اساس افزایش بی رویه سایز دور شکم در اوایل بارداری به همراه افزایش غلظت خونی تری گلیسرید علامت خطر قابل اعتمادی برای بروز دیابت بارداری در ماههای بعدی دوران بارداری است.
نکته عملی: دیابت بارداری با توجه به اثرات سوئی که بر سلامت مادر باردار و جنین دارد بایستی در مراحل اولیه تشخیص و پیشگیریهای لازم در مورد آن به عمل آید. بر اساس نتایج این مطالعه اخیر، اندازه گیری همزمان غلظت تری گلیسیرید و دور کمر در ۳ ماه اول بارداری در تشخیص به موقع دیابت بارداری به عنوان عامل خطر دیابت بارداری باید مورد توجه قرار گیرد. البته برای آن که بتوان از این موارد به عنوان یک تست غربالگری استفاده شود نیاز به مطالعات آینده می باشد.
منبع: CMAJ, September 2010 DOI: 10.1503/cmaj.100378