توصیه میشود میزان فشارخون سیستولیک کمتر از ۱۲۰ میلیمتر جیوه و فشارخون دیاستولیک کمتر از ۸۰ میلیمتر جیوه حفظ شود. فشارخون بالا یا پرفشاری خون میتواند سبب آسیب عروق خونی، قلب و سایر اندامهای داخلی شود. این بیماری “قاتل خاموش” نامیده میشود، زیرا علائمی در بدن فرد ایجاد نمیکند.
احتمال ابتلا به پرفشاری خون با افزایش سن بیشتر میشود. به طوری که فشارخون بالا معمولاً افراد بالای ۵۰ سال را درگیر میکند. افراد مبتلا به دیابت و یا اضافه وزن نیز بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. امروزه به توجه به پژوهشهای انجام شده پیشگیری و درمان پرفشاری خون به کمک سبک زندگی سالم بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
پیشگیری و درمان پرفشاری خون
• یکی از رژیمهای غذایی سالم برای مبتلایان به این بیماری رژیم غذایی DASH است. در این رژیم غذایی به دریافت کافی میوهها، سبزیجات و لبنیات کم چرب، کاهش دریافت چربیهای اشباع و چربیهای ترانس و نیز کاهش مصرف نمک، مواد غذایی و نوشیدنیهای شیرین و گوشت قرمز تاکید میشود.
رژیم غذایی DASH برای افرادی که روزانه ۱۶۰۰ تا ۲۶۰۰ کیلوکالری انرژی نیاز دارند، شامل ۶ تا ۱۲ واحد میوه و سبزی، ۶ تا ۱۱ واحد نان و غلات (به خصوص از نوع سبوسدار) و ۲ تا ۳ واحد لبنیات کم چرب یا بدون چربی است. هر واحد شامل ۱ لیوان سبزی و میوه خام و یا نصف لیوان سبزی و میوه پخته، یک لیوان شیر و یا ماست، نصف لیوان برنج و یا یک برش نان است.
• دریافت سدیم باید در این بیماران به کمتر از ۲۳۰۰ میلیگرم در روز کاهش یابد. این میزان سدیم تقریباً معادل ۱ قاشق چایخوری نمک است.
• توصیه میشود به جای نمک از انواع ادویهها برای طعمدار کردن مواد غذایی استفاده شود.
• به منظور پیشگیری و درمان پرفشاری خون مصرف غذاهای کنسرو شده باید به حداقل برسد.
• میوهها و سبزیجات حاوی پتاسیم بوده و به کنترل فشارخون کمک میکنند.
• منیزیم موجود در غلات، سبزیجات و مغزها در پیشگیری و درمان پرفشاری خون موثر است.
• مشخص شده دریافت کم کلسیم احتمال پرفشاری خون را افزایش میدهد. تاکنون ثابت نشده که دریافت مکمل کلسیم تاثیری بر فشارخون داشته باشد. بنابراین، توصیه میشود شیر، ماست و پنیر کم چرب یا بدون چربی به میزان کافی در طی روز مصرف شود.
• اسید چرب امگا ۳ که در ماهی یافت میشود در کاهش فشارخون نقش دارد. اما نقش آن در پیشگیری از این بیماری نامشخص است.
• توصیه میشود دو بار در هفته به عنوان شام انواع سبزیجات به همراه حبوبات مصرف شود.
ارتباط چاقی و اضافه وزن با فشارخون بالا
اضافه وزن احتمال ابتلا به فشارخون بالا را افزایش میدهد. حتی کاهش وزن اندک میتواند در پیشگیری و یا درمان این بیماری نقش بسزایی داشته باشد (شما میتوانید برای دریافت رژیم غذایی کاهش وزن از نوین دایت در دورههای رژیم حضوری، رژیم اینترنتی و رژیم آنلاین (VIP) ثبت نام کنید).
سالمترین برنامه کاهش وزن برنامهای است که وزن فرد را نیم تا یک کیلوگرم در هفته کاهش دهد. مواردی که به کاهش وزن کمک میکنند عبارتند از:
• افزایش مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند سبزیجات، میوهها، حبوبات و نان و غلات سبوسدار
• کاهش مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده مانند نان تهیه شده از آرد سفید، انواع شیرینی، کیک و بیسکوئیت
• کاهش حجم غذای مصرفی، به خصوص مواد غذایی پرکالری مانند فستفود، غذاهای سرخ شده، لبنیات پرچرب و …
• افزایش فعالیت بدنی روزانه: حتی اگر فعالیت بدنی سبک باشد اما هر روز انجام شود میتواند به کنترل پرفشاری خون و کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی کمک کند. پیادهروی و یا استفاده کمتر از اتومبیل در این زمینه مفید خواهد بود.