رژیم غذایی مدیترانهای سرشار از میوه، سبزی، غلات کامل، حبوبات، روغن زیتون، ماهی و ماکیان و غنی از آنتیاکسیدان است. در این رژیم غذایی مصرف گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده محدود میشود. آنتیاکسیدانها ترکیباتی هستند که مولکولهای اکسید شده یا رادیکالهای آزاد را که سبب آسیب سلولی و بافتی میشوند، خنثی میسازند.
در مطالعهای حدود ۵۴۸ هزار نفر با میانگین سنی ۶۲ سال به مدت ۱۷ سال مورد پیگیری قرار گرفتند. شرکتکنندگان با توجه به میزان پایبندی به رژیم غذایی مدیترانهای به ۵ گروه تقسیم شده و مواجهه آنها با ذرات ریز معلق (PM2.5)، دیاکسید نیتروژن (NO2) و اوزون (O3) بررسی شد.
نتایج نشان داد در کسانی که بیشترین پایبندی را به رژیم غذایی مدیترانهای داشتند در مقایسه با کسانی که کمترین پایبندی را داشتند خطر مرگ ناشی از مواجهه با NO2 کاهش مییابد. در کسانی که کمترین پایبندی را به این رژیم غذایی داشتند میزان مرگ ناشی از بیماری قلبی – عروقی در مواجهه با PM2.5 و NO2 بیشتر بود. همچنین مرگ ناشی از حمله قلبی در کسانی که کمترین پایبندی را به رژیم غذایی مدیترانهای داشتند در هنگام مواجهه با PM2.5 و NO2 بیشتر بود. پایبندی به این رژیم غذایی در مقابل اثرات مضر مواجهه طولانی مدت با O3 محافظتی ایجاد نکرد. به طوریکه مرگ به علت حمله قلبی و یا سایر بیماریهای قلبی – عروقی را که ناشی از مواجهه با O3 بود، کاهش نداد.
با توجه به فواید مصرف رژیم غذایی سرشار از آنتیاکسیدان نتایج به دست آمده نشان میدهد که آلودگی هوا ناشی از احتراق سوختهای فسیلی با ایجاد استرس اکسیداتیو و التهاب سلامتی را در معرض خطر قرار میدهد. همچنین عدم کارآیی این نوع رژیم غذایی در مقابل O3 نشان میدهد که اوزون از طریق مکانیسم متفاوتی بر روی سلامت قلب اثر میگذارد.
نکته عملی: پایبندی به رژیم غذایی مدیترانهای که غنی از آنتیاکسیدان است اثرات آلودگی هوا را بر قلب و عروق کاهش میدهد.
منبع:
Presented at the American Thoracic Society’s International Conference, held in San Diego, CA, 2018.