(تشخیص، کنترل و پایش قند خون)
دیابت بارداری چگونه تشخیص داده می شود؟
زنانی که در معرض خطر دیابت بارداری هستند، باید هرچه سریع تر به منظور تشخیص دیابت بارداری غربالگری گردند و سایر زنان نیز می بایست در هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری به منظور بررسی دیابت بارداری غربالگری گردند.
به منظور غربالگری دیابت، یک آزمایش به نام "تست تحمل گلوکز خوراکی" انجام خواهد گرفت. این آزمایش شامل نوشیدن سریع یک محلول شیرین که حاوی ۵۰ گرم گلوکز است، می باشد. بدن این گلوکز را به سرعت جذب می کند که موجب افزایش قند (گلوکز) خون در طی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه می گردد. یک ساعت پس از نوشیدن محلول شیرین، یک نمونه خون از بازوی شما می گیرند. نمونه خون نشان می دهد که چه میزان از محلول قندی توسط بدن استفاده شده است.
اگر مقدار قند خون، برابر و یا بیشتر از ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد، به عنوان مقادیر غیر طبیعی و نامناسب در نظر گرفته می شود. اگر جواب تست تحمل گلوکز خوراکی نامناسب باشد، تست دیگری پس از 8 تا ۱۰ ساعت ناشتایی (تست قند خون ناشتا) انجام خواهد شد.
با توجه به عوارضی که دیابت بارداری می تواند به همراه داشته باشد، در زنانی که در معرض خطر زیاد ابتلای به دیابت بارداری هستند، به دنبال مشاهده نتایج طبیعی یک تست غربالگری، به منظور تایید تشخیص، یک تست غربالگری دیگر نیز در هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام خواهد گرفت.
دیابت بارداری چگونه کنترل می گردد؟
برای کنترل دیابت بارداری اقدامات زیر توصیه می گردد:
– پایش منظم سطح قند خون در طی روز (در مراحل اولیه توصیه می گردد که ۴ بار در روز قند خون را با دستگاه های اندازه گیری قند خون کنترل نمایید: قبل از صبحانه و ۲ ساعت پس از هر وعده غذایی. برخی مواقع پایش قند خون قبل از همه وعده های غذایی نیز ممکن است لازم گردد. البته بعد از طی مرحله حاد، نیاز به این میزان اندازگیری نخواهد بود)
– بررسی ادرار به منظور وجود کتون ها (یک نوع اسید که وجود آن در ادرار نشان می دهد دیابت شما کنترل نشده است).
– از توصیه های غذایی ای که پزشک معالج تان به شما دستور داده است ، پیروی کنید. نظم غذایی یکی از مهم ترین موارد در کنترل قند خون در طی ساعات روز خواهد بود. بر همین اساس از شما می خواهند تا دریافت کالری تان را در چند نوبت در طی روز توزیع کنید.
– پس از کسب اجازه از پزشک معالج تان، فعالیت بدنی و ورزش داشته باشید.
داشتن پیاده روی منظم در کنترل سطح قند خون بسیار مفید خواهد بود. برای جلوگیری از بروز عوارض در اثر فعالیت بدنی، حتما با پزشک تان مشورت نمایید.
– روند افزایش وزنتان را بررسی کنید. در طی دوران بارداری میزان افزایش وزن باید بین ۷ تا ۱۴کیلو باشد. در افرادی که بارداری را با چاقی و افزایش وزن آغاز می نمایند، این میزان افزایش وزن به ویژه در صورت ابتلا به دیابت بارداری باید کمترین مقدار باشد.
– در صورت نیاز، انسولین مصرف کنید. انسولین تنها داروی دیابتی است که مصرف آن در طی بارداری در صورت عدم کنترل قند خون توصیه می گردد.
– افزایش فشار خون تان را کنترل کنید.
من چگونه مقدار قند خونم را پایش و کنترل کنم؟
پایش سطح گلوکز خون در طی روز به شما کمک می کند تا ببینید آیا برنامه غذایی و فعالیت بدنی ای که دارید برای کنترل قند خون شما مفید است و یا نیاز به تجویز انسولین اضافی برای حفظ رشد و نمو صحیح در فرزندتان دارید؟
پزشک معالج تان از شما می خواهد که مصرف غذای روزانه خود را یادداشت کنید و نیز با یادداشت مصرف قند و شکر خانگی خود، از مصرف بی رویه قندهای ساده پرهیز نمایید.
پایش قند خون شما مراحل پیچیده ای ندارد:
با ایجاد خراش کمی در نوک انگشتتان با یک ابزار نوک تیز (لانست: ابزاری شبیه یک سوزن کوچک و نوک تیز که دردی به همراه نخواهد داشت) و چکاندن یک قطره خون بر روی صفحه باریک تست و استفاده از یک گلوکومتر (وسیله سنجش قند خون) می توانید میزان قند خون خود را به راحتی تعیین نمایید.
نتایج را در دفترچه گزارش روزانه خود ثبت نمایید و سپس ابزارهای یک بار مصرف استفاده شده مثل سر سوزن و صفحه تست را دور بریزید (در یک کیسه یا قوطی پلاستیکی محکم و مناسب).
در هنگام مراجعه مجدد به پزشک خود، دفترچه ثبت قند خون خود را به همراه داشته باشید. بر اساس آن، پزشک شما می تواند تشخیص دهد که آیا قند خون شما به خوبی کنترل شده است یا خیر، و نیز می تواند تخمین بزند که آیا نیاز به ایجاد تغییراتی در برنامه درمانی شما هست یا خیر؟
در هنگام خرید گلوکومتر، پزشک شما یا داروساز داروخانه به شما نشان خواهد داد که چگونه از گلوکومتر استفاده کنید.
هدف از این بررسی ها و پایش ها این است که تا حد امکان، قند خون تان را در حدی نزدیک به حد طبیعی حفظ کنید.
مقادیر طبیعی قند خون در دوران بارداری با افراد دیگر متفاوت است.
میزان طبیعی این مقادیر به شرح زیر است:
|
مقادیر طبیعی قند خون |
زمان آزمایش |
|
گلوکز پلاسمای خون کمتر از ۱۰۵ گلوکز خون کامل کمتر از ۹۵ |
ناشتا (قبل از صبحانه) |
|
گلوکز پلاسمای خون کمتر از ۱۴۰ گلوکز خون کامل کمتر از ۱۲۰ |
دو ساعت پس از صرف وعده غذایی |
اگر با اجرای برنامه درمانی، نتایج بالا حاصل نگردند، آن موقع پزشک شما انسولین درمانی را شروع می نماید.
