معمولاً بارداری ۳۸ تا ۴۲ هفته طول میکشد. اما هر سال حدود ۱۵ میلیون کودک زودتر از موعد مقرر و قبل از هفته ۳۷ بارداری به دنیا میآیند. زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس علت عمده مرگ کودکان زیر ۵ سال در سراسر جهان است. به طوریکه این مشکل سالانه حدود یک میلیون مرگ را شامل میشود. نوازادان نارس در معرض ابتلا به اختلالات بینایی، تاخیر در تکامل و مشکلات یادگیری قرار دارند.
اخیراً گروهی از محققان نقش اسیدهای چرب امگا ۳ را در کاهش خطر تولد نوزاد نارس بررسی کردند. نتایج نشان داد دریافت امگا ۳ بلند زنجیره، که شامل دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) موجود در ماهی و مکمل روغن ماهی میشود، احتمال تولد نوزاد قبل از هفته ۳۷ بارداری را ۱۱ درصد، احتمال تولد قبل از هفته ۳۴ بارداری را ۴۲ درصد و خطر تولد نوزاد کم وزن (کمتر از ۲۵۰۰ گرم) را ۱۰ درصد کاهش میدهد.
به این نکته باید توجه شود که بسیاری از مکملهای موجود در بازار حاوی دوز مناسبی از اسید چرب امگا ۳ که بتواند مانع زایمان زودرس شود، نیستند. یافتههای مطالعه فوق نشان میدهد دوز مناسب ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیگرم امگا ۳ بلند زنجیره (شامل حداقل ۵۰۰ میلیگرم DHA) است که باید دریافت آن در هفته ۱۲ بارداری شروع شود.
در حال حاضر، علت وقوع زایمان زودرس به خوبی مشخص نشده و گزینههای زیادی نیز جهت پیشگیری از بروز آن وجود ندارد. بنابراین، محققان امیدوارند نتایج این مطالعه بتواند به حل یکی از مشکلات رایج که با سلامت مادران و نوزادان در ارتباط است، کمک کند.
نکته عملی: مصرف منابع غذایی حاوی اسید چرب امگا ۳ (مانند ماهیهای فاقد جیوه) در دوران بارداری احتمال تولد نوزاد نارس را کاهش میدهد. همچنین زنان باردار میتوانند پس از مشورت با متخصص از مکملهای حاوی امگا ۳ استفاده نمایند.
منبع:
M Makrides et al. Cochrane Review 2018.