استرس یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند در بروز اختلالات روحی و جسمی تاثیر داشته باشد. استرس پدیده‌ای است که همه ما در زندگی روزمره بارها آن را تجربه کرده‌ایم. استرس واکنش طبیعی بدن نسبت به عوامل محیطی و فشارهای درونی و بیرونی است. زمانی که محققان درصدد درک بهتر فرآیند پیری هستند یکی از موضوعاتی که نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند افزایش استرس در زندگی مدرن امروزی است. مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که استرس می‌تواند با تاثیر بر مغز سبب کاهش توانایی‌های شناختی شود.
با توجه به نتایج یک بررسی جدید که بر روی انسان انجام شده در بزرگسالانی که در دهه ۴۰ و ۵۰ زندگی قرار دارند بالا بودن هورمون کورتیزول با کاهش حافظه و عملکردهای شناختی مرتبط است. همچنین در این افراد بالا بودن این هورمون با کاهش حجم مغز همراه است. کورتیزول هورمونی است که معمولاً در پاسخ به استرس ترشح می‌شود. این هورمون بر روی عملکردهای مختلف بدن اثر دارد. بنابراین مهم است که تاثیر افزایش میزان آن بر روی عملکرد مغز بررسی شود.
هدف از انجام مطالعه فوق بررسی تاثیر میزان هورمون کورتیزول بر حجم مغز، حافظه و توانایی فکر کردن بود. بدین منظور اطلاعات بیش از ۲۲۰۰ نفر جمع‌آوری شد. میانگین سنی شرکت کنندگان ۴۸/۵ سال بود. برای اندازه‌گیری حجم مغز این افراد از MRI استفاده شد. میزان کورتیزول خون به صورت ناشتا و بین ساعت ۷:۳۰ تا ۹ صبح اندازه‌گیری شد. با توجه به یافته‌های به دست آمده افرادی که میزان کورتیزول خون‌شان بالاتر بود در آزمون‌های حافظه و تفکر امتیاز کمتری کسب کردند. همچنین در این افراد حجم مغز کاهش پیدا کرده بود.
نکته عملی: استرس و در نتیجه افزایش هورمون کورتیزول می‌تواند سبب کاهش حجم مغز و کاهش حافظه شود. برخورداری از خواب کافی و انجام ورزش در کاهش استرس موثر است.
منبع:
Justin B. Echouffo-Tcheugui et al. Neurology 2018.
