شیوع اضافه وزن و چاقی در کودکان رو به افزایش است. چاقی در دوران کودکی پیامدهایی از قبیل اختلالات سوخت و سازی، دیابت نوع ۲ و سایر بیماری های مزمن را در بزرگسالی به دنبال خواهد داشت. سندرم متابولیک یک بیماری شایع است که به دلیل چاقی رخ می دهد. پاتوفیزیولوژی بیماری عبارت است از افزایش چربی شکمی، اختلالات چربی خون، مقاومت به انسولین و افزایش انسولین. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر مداخله ۶ هفته رژیم غذایی کم کالری و فعالیت ورزشی هوازی کوتاه مدت بر تغییر عوامل خطر بیماری سندرم متابولیک در کودکان چاق بود.
بدین منظور ۱۶۷ پس و دختر چاق در دامنه سنی ۱۱ تا ۱۳ سال انتخاب شدند. لازم به ذکر است که آزمودنی ها به سن بلوغ نرسیده بودند. آزمودنی ها به دو گروه رژیم غذایی + فعالیت ورزشی و کنترل تقسیم شدند. آزمودنی ها به مدت ۶ هفته در گروه ترکیبی ( رژیم غذایی + فعالیت ورزشی) از یک رژیم غذایی ۲۰۰۰-۱۶۰۰ کالری پیروی می کردند و علاوه بر این، روزانه ۳ ساعت در ۶ روز هفته به فعالیت ورزشی هوازی می پرداختند. آزمودنی ها ۳۵ درصد کالری روزانه خود را در صبحانه، ۴۰ درصد را در وعده نهار و ۲۵درصد را در شام دریافت می کردند. رژیم غذایی حاوی تمام ویتامین ها، مواد معدنی، اسید های چرب ضروری و فیبر بود. قبل و بعد از مداخله آزمودنی ها از لحاظ وزن بدن، شاخص توده بدنی، محیط دور کمر، درصد چربی بدن، فشار خون، کلسترول سرم، تری گلیسیرید،انسولین و گلوکز که جزو عوامل خطر مرتبط با بیماری سندرم متابولیک هستند، ارزیابی شدند.
نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که تمام عوامل خطر مرتبط با بیماری سندرم متابولیک به جزء قند خون ناشتا در پسران، در گروه ترکیبی (رژیم غذایی+ فعالیت ورزشی) در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافت.
محققین به این نتیجه رسیدند که ترکیب ۶ هفته فعالیت ورزشی هوازی و رژیم غذای کم کالری می تواند اثر معناداری بر عوامل خطر مرتبط با بیماری سندرم متابولیک در کودکان داشته باشد.
نکته عملی: با توجه به اپیدمی چاقی و اضافه وزن در کودکان و نوجوانان و تغییر سبک زندگی به سمت بی تحرکی، و حتی تغییر ماهیت بازی های کودکان، والدین باید در این زمینه هوشیار باشند. بهتر است عادات غذایی صحیح و سالم و پرداختن به فعالیت ورزشی از کودکی نهادینه شود، این راهبرد ایده آلی است که می تواند هدف بلند مدت پیشگیری از بروز بیماری ها را تضمین کند.
منبع:
Journal of Sport and Health Science, 2013(2), 236-241