شیرین کننده های مصنوعی جایگزین های صنعتی برای شکر می باشند . زیاده روی در مصرف شکر معمولی و افزایش وزن ناشی از آن٬ عاملی شد تا تولید و استفاده از این گونه شیرین کننده‌ها در صنعت غذا آغاز شود.. شیرین کننده های مصنوعی به عنوان شیرین کننده هایی قوی شناخته می شوند چرا که اغلب به مراتب از قند و شکر عادی شیرین تر می باشند به همین دلیل در مقایسه با شکر مقادیر کمتری از آنها برای ایجاد همان میزان طعم شیرین لازم است.
آسپارتام که نوعی از قندهای مصنوعی می باشد در صنایع نانوایی، غلات، پُرکننده های کیک ، محصولات قنادی استفاده می شود. علی رغم گزارشات متعدد مبنی بر سالم بودن استفاده از این شیرین کننده های مصنوعی ولی همچنان نگرانی نسبت به افزایش خطر ابتلا به سرطان در استفاده بیش از حد از این نوع قندها مانند آسپارتام وجود دارد.
دانشمندان در این خصوص مطالعات Nurses’ Health Study (NHS) و
Health Professionals FollowUp Study (HPFS) را مجدداً به مدت ۲۲ سال روی ۱۳۲۴ فرد مبتلا به بیماری لنفوم غیر هاچکین ، ۲۸۵ فرد مبتلا به مولتیپل میلوما و ۳۳۹ بیمار مبتلا به لوسمی بررسی کردند. آنها میزان RRs ( خطر نسبی ) را توسط مدلهای آماری اندازه گیری کردند.
با ترکیب دو مطالعه فوق و بررسی نتایج حاصله، ارتباط معنا داری بین مصرف نوشابه با انواع تومورهای سیستم خونی و لنفاوی یافت نشد. در حالیکه با بررسی گروههای مورد مطالعه بر اساس جنسیت مشخص شد در مردانی که بیشتر از یک سروینگ در روز نوشابه ای حاوی قند رژیمی مصرف می کنند نسبت به مردانی که از این نوع نوشابه استفاده نمی کنند احتمال ابتلا به سرطان بافت لنفاوی و خونی بیشتر می شود. در صورتیکه در زنان چنین نتایجی یافت نشد. استفاده بیش از حد نوشابه های معمولی نیز در مردان با افزایش خظر لنفوم همراه بود، که این موضوع در خانمها اثبات نگردید.
نکته عملی: نتایج به دست آمده از این مطالعه تاثیر خطرناک مواد تشکیل دهنده سودا مانند آسپارتام را روی سرطان نشان می دهد و مشخص می کند خطر ابتلا به سرطان خون و بافت لنفاوی در افراد، بر اساس جنسیت با مصرف منظم نوشابه های رژیمی افزایش می یابد. بنابراین می توان با حذف سودا و محصولات مشابهی که از قندهای مصنوعی به خصووص آسپارتام در آنها استفاده شده است به پیشگیری از انواع سرطان کمک نمود. البته با توجه به تفاوتهای آماری و نیز تفاوتهای جنسیتی در بروز سرطان، مطالعات بیشتر برای نتیجه گیری قطعی ضروری می باشد.
منبع:
Am J Clin Nutr December 2012 vol. 96 no. 6 1419-1428
