کربوهیدرات موجود در مواد غذایی به ۲ دسته پیچیده و ساده تقسیم میشود. هر دو نوع کربوهیدرات بعد از تجزیه توسط بدن وارد جریان خون شده و به میزان متفاوت سبب افزایش گلوکز خون (قند خون) میشوند. کربوهیدراتهای ساده به سرعت توسط بدن هضم و جذب میشوند. اما کربوهیدراتهای پیچیده با سرعت کمتری تجزیه شده و وارد جریان خون میشوند. بنابراین، تاثیر کمتری بر گلوکز خون دارند.
از منابع غذایی حاوی کربوهیدراتهای پیچیده میتوان به نان و غلات سبوسدار و حبوبات اشاره کرد. کربوهیدرات ساده در شیرینیجات و نوشیدنیهای شیرین یافت میشود. معمولاً کربوهیدرات ساده به شکل قند یا شکر در کارخانجات به این دسته از مواد غذایی اضافه میشود. با این حال، کربوهیدراتهای ساده به طور طبیعی در میوهها و شیر نیز وجود دارند. بنابراین، طبیعی است که یک رژیم غذایی سالم همیشه حاوی این نوع کربوهیدرات باشد.
نقش نوشیدنیهای شیرین در افزایش قند خون بسیار پررنگ است. زیرا به علت مایع بودن حتی در مقایسه با غذاهای جامدی که حاوی کربوهیدرات ساده هستند، تاثیر بیشتری در افزایش گلوکز خون دارند.
ارتباط مصرف غذاهای شیرین با بروز دیابت نوع ۲
انسولین هورمونی است که توسط پانکراس (لوزالمعده) تولید و ترشح میشود. این هورمون در افراد سالم به ورود قند موجود در خون به داخل سلولهای بدن کمک میکند. در داخل سلولها این قند یا انرژی مورد نیاز سلول را فراهم میکند و یا به شکل چربی ذخیره میشود.
معمولاً غذاهایی که در کارخانه به آنها کربوهیدرات ساده افزوده میشود حاوی چربی بالایی نیز هستند. مصرف بیش از حد غذاهای حاوی قند و چربی سبب افزایش وزن میشود. افزایش وزن نیز حساسیت به انسولین را کاهش میدهد. در نتیجه قند خون افزایش یافته و در صورت عدم توجه به آن فرد به تدریج به دیابت نوع ۲ مبتلا میشود.
در بروز دیابت نوع ۲ عوامل متعددی نقش دارند. به عبارت دیگر، مصرف غذاها و نوشیدنیهای شیرین تنها دلیل ابتلا به این بیماری نیست.
چاقی، سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت نوع ۲، ابتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) و سابقه ابتلا به دیابت بارداری نیز میتواند خطر بروز این بیماری را افزایش دهد. افرادی که کمتر از ۳ بار در هفته ورزش میکنند نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. بنابراین، اگر شما یکی از این عوامل خطر را دارا باشید حتی حذف کامل غذاها و نوشیدنیهای شیرین نمیتواند به تنهایی مانع بروز دیابت در شما شود. برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ لازم است که به طور کلی از یک تغذیه سالم پیروی کنید، به طور منظم ورزش کنید و وزن خود را در محدوده طبیعی حفظ نمایید. شیرینیجات و نوشیدنیهای شیرین نیز تا زمانی که به میزان محدود مصرف شوند نمیتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.