خواب یک نیاز غیر قابل چشم پوشی است و ارتباط آن با چاقی و عدم تناسب اندام رابطه معنی داری است.اغلب گفته می‌شود که ۷ الی ۸ ساعت خواب شبانه برای بدن لازم است اما این مدت زمان، بنا به نیاز بدنی هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. اخیراً محققان به این نتیجه رسیده‌اند که کم خوابی باعث پُرخوری می‌شود. در واقع کم خوابیدن با افزایش کالری‌های مصرفی در طول روز ارتباط دارد و افرادی که ساعات کمتری می‌خوابند در مقایسه با افرادی که خواب کافی دارند میل بیشتری به خوردن غذا دارند و خطر ابتلا به چاقی در آنان بیشتر دیده می شود. لذا دانشمندان درصدد بررسی ارتباط میان مدت زمان کوتاه خواب و بروز چافی در افراد هستند.
در همین راستا مطالعه ای برگرفته از ژورنال AJCN برروی مردان و زنان با وزن طبیعی به منظور بررسی ارتباط میان تعادل انرژی با طول دوره خواب کوتاه مدت و خواب نرمال صورت گرفت.در این مطالعه ۱۵ مرد و ۱۵ زن با سن ۴۹ –30 سال و BMI: ۲۶- ۲۲ که بطور منظم ۹- ۷ ساعت خواب در طول شبانه روز داشتند انتخاب شدند.
این مطالعه به روش تقاطعی(cross-sectional) انجام گرفت. تمام افراد مورد مطالعه بطور تصادفی در هر یک از شرایط خواب کوتاه شبانه (۴ ساعت در طول شبانه روز ) و خواب معمول و نرمال ( ۹ ساعت در طول شبانه روز ) بمدت ۵ شب مورد بررسی قرار گرفتند. میزان مصرف غذا در روز پنجم اندازه گیری شد و همچنین مصرف انرژی نیز با استفاده از روش آب نشاندار شده در طول دوره اندازه گیری گردید.
در این پژوهش مشاهده شد شرکت کنندگان در روز پنجم انرژی بیشتری را در شرایط خواب کوتاه مدت ۳۰۰ کیلو کالری بیشترمصرف کردند و این امر بدلیل افزایش مصرف چربی بویژه چربی های اشباع شده ، در طول خواب کوتاه مدت بوده است. در ادامه تحقیقات میزان سرعت سوخت و ساز بدن نیز مقایسه گردید که مشخص شد این میزان در هنگام خواب کوتاه مدت به خواب طبیعی تفاوت معنی داری نداشته است.
نکته عملی : شواهد علمی اخیرحاکی از آنندکه کمبود خواب باعث افزایش مصرف انرژی و چربی می گردد و همین امر ارتباط میان خواب و چاقی را اثبات می نماید بر اساس این یافته ها افزایش دریافت های غذایی در کنار مصرف انرژی بالا در افرادی که تحت شرایط خواب کوتاه مدت هستند آنها را مستعد ابتلا به چاقی می نماید.
.منبع:
Am J Clin NutrAugust 2011 vol. 94 no. 2 ۴۱۰-۴۱۶
