افزایش وزن در طی دوران بارداری برای رشد و نمو جنین ضروری است . این افزایش وزن اگر در حد مطلوب صورت گیرد سبب کاهش نرخ مرگ و میر شیر خوار و کاهش شیوع تولد نوزاد با وزن کم می گردد. اما اگر افزایش وزن دوران بارداری بیش از حد لازم باشد می تواند مخاطراتی که برای سلامت مادر و جنین به همراه داشته باشد. یکی از مضرات افزایش وزن بی رویه در دوران بارداری، افزایش شانس ابتلا به چاقی در سالهای بعدی از زندگی مادران است.
اخیراً مطالعه ای در همین زمینه در دانشگاه بریستول بر روی ۳۸۷۷ زن که ۱۶ سال از تولد نوزادشان می گذشت، انجام گرفت. هدف از این مطالعه آن بود که ارتباط بین میزان افزایش وزن زنان در دوران بارداری شان با وضعیت وزن و فشار خون و سلامت آنها در ۱۶ سال بعد از زایمان، بررسی گردد.
میانگین افزایش وزن زنانی که قبل از بارداری، کم وزن بودند یا در محدوده نرمال وزن قرار داشتند؛ حدود ۱۲ کیلو گرم بود (افزایش وزن توصیه شده در دورا ن بارداری برای زنان کم وزن و زنان با وزن طبیعی به ترتیب حدود 12.5-18 و 11.5-16 کیلو گرم می باشد). و اما زنان دارای اضافه وزن و زنان چاق به ترتیب به طور میانگین ۱۱.۹ کیلو گرم و ۱۰.۱ کیلو گرم اضافه وزن پیدا کردند. ( افزایش وزن توصیه شده در دوران بارداری برای زنان با اضافه وزن و زنان چاق به ترتیب ۷-۱۱.۵ و ۵-۹ کیلوگرم می باشد. )که افزایش وزن گروه دوم(افراد چاق و دارای اضافه وزن قبل از بارداری) در این مطالعه بیش از محدوده توصیه شده بود.
شواهد مطالعه حاکی از آن بود که زنانی که اضافه وزن آنها در دوران بارداری بیشتر از حد مطلوب و توصیه شده بود؛ ۳ برابر بیشتر احتمال ابتلا به اضافه وزن یا چاقی بخصوص چاقی شکمی را داشتند، و همچنین بیشتر مستعد ابتلا به فشار خون بالا بودند، در حالیکه زنانی که افزایش وزن آنها در دوران بارداری کمتر بود؛ در معرض خطر پایین تر چاقی و اضافه وزن و فشار خون بالا و دیگر مشکلات مرتبط با سلامتی قرار داشتند.
نکته عملی: کنترل میزان افزایش وزن در دوران بارداری بخصوص در افرادی که قبل از بارداری دچار اضافه وزن و یا چاقی بوده اند، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا افزایش وزن بی رویه در دوران بارداری می تواند زنان را در معرض مشکلات مرتبط با سلامتی از جمله چاقی ، افزایش فشار خون و غیره در مراحل بعدی زندگی شان قرار دهد.
منبع: American Journal of Clinical Nutrition, 2011
