دیابت بارداری، عدم تحمل گلوکز است که معمولا در سه ماهه دوم و یا سوم بارداری رخ می دهد. این بیماری می تواند منجر به زایمان زودرس، سزارین و دیابت نوع ۲ شود و خطر ابتلا کودک به دیابت و چاقی را درطول دوران زندگی بیشتر کند. بررسی ها نشان داده است خطر ابتلا به دیابت در زنانی که در طول دوران بارداری به ویژه در سه ماهه نخست بارداری بیش از اندازه وزن اضافه می کنند ، بیشتر از دیگران است. همچنین ارتباط بین افزایش وزن دوران بارداری و خطر دیابت حاملگی در میان زنان چاق و غیر سفید بیشتر دیده می شود.
مطالعات قبلی نشان دادند که افزایش وزن قبل از بارداری و یا داشتن اضافه وزن و یا چاقی در شروع بارداری احتمال خطر دیابت حاملگی را افزایش می دهد. در مطالعه اخیر ۳۴۵ خانم باردار دارای دیابت حاملگی با با ۸۰۰ زن حامله بدون دیابت حاملگی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش وزن مادر در دوران بارداری بویژه در سه ماهه اول، بیش از اندازه توصیه شده توسط متخصصین دیابت امریکا، ریسک ابتلا به دیابت بارداری را بیش از ۵۰ درصد افزایش می دهد. جالب آن که در این مطالعه با مد نظر قرار دادن تاثیرات بالا بودن سن مادر باردار، ن‍ژاد ، وضعیت زایمان قبلی، شاخص توده بدنی قبل از بارداری، نشان داده شد که روند کنترل نشده افزایش وزن مادر در دوران بارداری بویژه در سه ماهه اول از عوامل تاثیرگذار مهم در بروز دیابت حاملگی هستند.
متخصصین اعتقاد دارند که افزایش وزن سریع در ابتدای بارداری می تواند منجر به افزایش مقاومت به انسولین شود که همین امر به «فرسودگی» سلولهای بتای پانکراس ،که سازنده و آزاد کننده انسولین هستند و سطح گلوکز خون را کنترل می کنند، می انجامد. این اتفاق می تواند ظرفیت سلولهای بتا را برای ترشح مقادیر کافی انسولین به منظور جبران مقاومت به انسولینی که در ماه های آخر دوران بارداری اتفاق می افتد، کاهش داده و در نتیجه به دیابت حاملگی منتهی شود.
نکته عملی: دیابت بارداری از بیماریهایی است که در دهه های اخیر افزایش قابل توجه داشته که می تواند منجر به زایمان زودرس، سزارین و دیابت نوع ۲ در مادر شود، علاوه بر آن که خطر ابتلا کودک به دیابت و چاقی را درطول دوران زندگی بیشتر می کند. افزایش وزن در دوران بارداری بخصوص در ۳ ماهه اول باید تحت کنترل باشد تا احتمال ابتلا به دیابت بارداری کاهش یابد.
منبع: 2010Obstetrics and Gynecology
