مصرف لبنیات برای حفظ سلامت عمومی بدن به ویژه برای سلامت استخوان ضروری است. اما به طور خاص در مورد اثر لبنیات بر سلامت دهان و دندان، مطالعات اندکی صورت گرفته است. در بخشی از مطالعات، بررسی سلامت دندان با اندازه گیری PHپلاک دندانی مورد ارزیابی قرار می گیرد. در صورتی که PHپلاک دندانی کمتر از ۵/۵ باشد، فرد در معرض پوسیدگی های دندان قرار می گیرد که در این فرآیند، مینای دندان ( لایه خارجی محافظ دندان) تحلیل می رود. اما اگر این PH بیشتر از ۵/۵ باشد، خطر پوسیدگی های دندانی کاهش می یابد.
در این خصوص در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ در مجله journal of the Academy of General Dentistry به چاپ رسیده است؛ رابطه ی بین مصرف لبنیات و پوسیدگی های دندانی از طریق اندازه گیری PH پلاک دندانی پس از مصرف این مواد مورد ارزیابی قرار گرفته است.
در این مطالعه ۶۸ نفر در محدوده سنی ۱۲ تا ۱۵ سال شرکت کردند. شرکت کنندگان به طور تصادفی به ۴ گروه مصرف کننده پنیر، شیر، ماست بدون قند و پارافین( گروه کنترل) تقسیم شدند. اعضای همه گرو ها به مدت ۳ دقیقه مواد تعیین شده را مصرف کردند و سپس دندان ها را شستشو دادند. قبل و بعد از مصرف لبنیات( ۱۰ ، ۲۰ و ۳۰ دقیقه پس از مصرف) PH پلاک دندانی شرکت کنندگان اندازه گیری شد.
نتایج این مطالعه نشان داد که در گروه هایی که شیر و ماست بدون قند مصرف کرده بودند، تغییری در PH پلاک دندانی شرکت کنندگان ایجاد نشد؛ در حالی که با مصرف پنیر، PH پلاک دندانی در فواصل زمانی مختلف به سرعت افزایش پیدا کرده بود که نشان می دهد پنیر می تواند اثرات ضد پوسیدگی دندان داشته باشد.
این مطالعه نشان داد که افزایش PH پلاک دندانی در اثر مصرف پنیر می تواند ناشی از افزایش تولید بزاق(مسیر طبیعی در دهان برای کاهش اسیدیته حفره دهانی) در اثر مصرف این ماده غذایی باشد که می تواند در نتیجه فرآیند جویدن باشد که با مصرف پنیر صورت می گیرد. علاوه بر این موادی در پنیر وجود دارد که می تواند به مینای دندان متصل شده و از دندان در برابر اسید محافظت کند.
نکته عملی : لبنیات نه تنها جایگزین بسیار مناسبی برای میان وعده های غنی از قندهای ساده و کربوهیدرات می باشند، می توانند در پیشگیری از پوسیدگی های دندانی نیز مؤثر باشند.
منبع :
Gen Dent. 2013;61(3):56-9
