بر اساس مطالعه ای که اخیراً در ژورنال JAMA Internal Medicine به چاپ رسیده است، مشخص شده که مصرف غلات سبوس دار می تواند تا حد زیادی از مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی پیشگیری کند.
همانطور که می دانیم دانه غلات از سه بخش تشکیل شده است: لایه سبوس، جوانه و اندوسپرم. در غلات تصفیه شده اغلب لایه سبوس و جوانه حذف می گردد، در حالی که غلات کامل شامل هر سه لایه.می شود. مواد غذایی حاوی غلات کامل عبارتند از: آرد گندم کامل، بلغور جو دوسر، آرد ذرت، بلغور و برنج قهوه ای.
به طور کلی، غلات سبوس دار نسبت به غلات تصفیه شده از فواید سلامتی بیشتری برخوردار است و چنانچه به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم قرار گیرد، با کاهش چشمگیری در میزان کلسترول خون و ثابت نگه داشتن وزن بدن همراه است. غلات کامل در مقایسه با غلات تصفیه شده، حاوی مقادیر بالایی از مواد مغذی مفید و فیتوکمیکال ها هستند که در لایه های بیرونی دانه ها موجودند و طی مراحل تولید محصولات غلات تصفیه شده این لایه ها برداشته شده و از بین می روند.
محققان برای رسیدن به یافته های خود داده های دو نوع مطالعه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. در مطالعه اول، ۷۴،۳۴۱ نفر از گروه زنان و در سال های ۲۰۱۰ تا ۱۹۸۴مورد بررسی قرار گرفتند و در مطالعه دوم، تعداد ۴۳،۷۴۴ نفر از گروه مردان انتخاب شدند که بین سال های ۲۰۱۰ تا ۱۹۸۶ مورد بررسی قرار گرفتند و افراد هر دو گروه فاقد هر گونه بیماری خصوصاً سرطان و یا بیماری های قلبی عروقی بودند. همچنین عوامل موثر در میزان مرگ و میر مانند مصرف سیگار، سن، شاخص توده بدن (BMI) و فعالیت بدنی نیز در نظر گرفته شد.
در طول مدت مطالعه بطور تقریبی هر ۴-۲ سال، شرکت کنندگان پرسشنامه های بسامد خوراک را تکمیل می کردند، که میزان مصرف غلات کامل بر اساس وزن خشک مواد تشکیل دهنده آن را محاسبه نموده و این میزان در تمامی غذاهای حاوی غلات کامل که شرکت کنندگان مصرف کرده بودند مانند نان، برنج، غلات صبحانه و ماکارونی برآورد شد.
در ادامه تحقیقات نشان داد که مصرف بالای غلات سبوس دار با کاهش خطر مرگ و میر، خصوصاً مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی همراه بوده است. طوریکه مصرف هر وعده غلات سبوس دار (۲۸ گرم) منجر به ۵٪ کاهش خطر مرگ و میر کلی در این دو گروه مطالعه بوده است و میزان مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی این افراد نیز ۹ ٪ کمتر دیده شده است.
نکته عملی: بر اساس نتایج بدست آمده دانشمندان همواره افزایش مصرف غلات کامل را جهت تسهیل در پیشگیری اولیه و ثانویه از بیماری های مزمن توصیه نموده و همچنین شواهد بسیار امیدوار کننده ای مبنی بر اینکه رژیم غذایی غنی شده با غلات کامل ممکن است زمینه های گسترش امید به زندگی را فراهم کند نیز وجود دارد.
منبع:
Hongyu Wu et all “Association Between Dietary Whole Grain Intake and Risk of MortalityTwo Large Prospective Studies in US Men and Women” JAMA Internal Medicine, doi:10.1001/jamainternmed.2014.6283
