فعالیت بدنی و پیشگیری از افزایش وزن در سالمندی

امروزه چاقی یکی از معضلات زندگی صنعتی برای تمام گروه های سنی بخصوص افراد مسن می باشد. بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، افزایش فشار خون و سایر بیماریها به دنبال چاقی شکل می گیرند.در دهه گذشته، شیوع چاقی ۵۰ درصد افزایش یافته است و نوع رژیم غذایی و کاهش فعالیت بدنی عوامل اصلی صعود این ارقام شناخته شده¬اند. امروزه متخصصان علت عمده چاقی را کم تحرکی و ورزش ناکافی می دانند . بنابراین موثرترین روش درمان چاقی افزایش فعالیت بدنی و سوخت و ساز بدن است. اما تا به امروز مشخص نشده است که چه میزان فعالیت بدنی لازمه جلوگیری از اضافه وزن و چاقی می باشد.

در این راستا مطالعه ای برگرفته از International Journal of Obesity  به منظور بررسی مقادیر متفاوتی از فعالیت بدنی و تاثیر آن بر پیشگیری از افزایش وزن در مردان مسن صورت گرفت. در این پژوهش که از سال ۱۹۹۸-۱۹۸۸ به طول انجامید در مجموع ۵۹۷۳ مرد سالم با میانگین سنی ۶۵ سال و از فارغ التحصیلان دانشگاه هاروارد مورد مطالعه قرار گرفتند. در شروع مطالعه و همچنین در سالهای ۱۹۹۸ و ۱۹۹۳ گزارش میزان فعالیت بدنی و وزن شرکت کنندگان مورد بررسی واقع شد، طوریکه فعالیت بدنی افراد در گروه های مجزا طبقه بندی گردید.
 در این مطالعه از شاخص   MET یا شاخص اندازه گیری متابولیسم فرد که نشاندهنده انرژی سوخت و ساز فرد با توجه به وزن می باشد برای اندازه گیری میزان سوخت و ساز، استفاده شده است. ۱ MET مساوی با یک کیلو کالری انرژی سوخت و ساز به ازای یک کیلوگرم در یک ساعت فعالیت بدنی است.

میزان انرژی سوخت و ساز افراد بر اساس شاخص MET به کمتر از ۵/۷ ساعت در هفته، بین ۷.۵ تا ۲۱ ساعت در هفته و مساوی ۲۱ یا بیش از  21 ساعت در هفته (مطابق با دستورالعملهای موسسه پزشکی (IOM) در سال ۲۰۰۲) طبقه بندی گردید. در پایان این ارزیابی افزایش وزن معنی داری برابر با ۳% افزایش وزن بدن در این افراد دیده شد.

نتایج این مطالعه نشان داد که وزن افراد در هر دوره ۵ ساله رو به پایدار شدن بوده و متوسط تغییرات وزن آنان ۰۸/۰ kg دیده شده است و بطور کلی ۲۱% از مردان افزایش وزن معنی داری را در این دوره ۵ ساله تجربه کردند. همچنین در بررسی های چند منظوره ای که صورت گرفت مشخص گردید احتمال ابتلاء به چاقی و افزایش وزن در شرکت کنندگانی که به میزان ۲۱ واحد MET فعالیت بدنی داشته اند و همچنین افرادی که بین ۷.۵ تا ۲۱ MET به فعالیت بدنی پرداختند درمقایسه با افرادی که این شاخص در آنان کمتر از ۵/۷  بوده است ، بسیار کمتر بوده است.

نکته عملی : در مجموع شواهد حاکی از آنند که احتمال بروز چاقی همراه با افزایش سن در افرادی که فعالیت بدنی کمتری دارند بسیار بیشتر از مردانیست که ۲۱ MET ساعت در هفته ( معادل ۱ ساعت در روز به انجام فعالیت بدنی و ورزش با شدت متوسط می پردازند) می باشد.

منبع:

International Journal of Obesity, ۱۰ January 2012

Loading