نقرس یک بیماری روماتیسمی است که به علت تجمع اسید اوریک در مفاصل (هیپراوریسمی) ایجاد می شود. این بیماری رایج ترین شکل آرتریت التهابی در مردان است. مرحله شعله ور بودن بیماری می تواند برای چندین روز یا چندین هفته طول بکشد. اگرچه مکانیسم دقیق بروز نقرس به طول کامل مشخص نشده است، برخی عوامل مانند دریافت الکل، پرفشاری خون، مقاومت به انسولین و رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد گوشت قرمز در بروز این بیماری نقش دارند. گزارشات نشان می دهد بروز نقرس طی ۲۰ سال گذشته ۲/۱ درصد افزایش یافته است.
به تازگی در مطالعه ای تاثیر رژیمDASH (راهکارهای تغذیه ای برای توقف پرفشاری خون) بر کاهش اسید اوریک خون بررسی شده است. در رژیم DASH با تاکید بر کاهش مصرف نمک، افزایش مصرف غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و لبنیات کم چرب و کاهش مصرف گوشت قرمز، شیرینی و چربی های اشباع فشارخون و میزان کلسترول خون بهبود می یابد.
در این مطالعه بیش از ۴۰۰ شرکت کنندگان به مدت ۳ ماه یا از رژیم DASH و یا از یک رژیم غذایی معمول در میان آمریکایی ها پیروی کردند. در هر ماه شرکت کنندگان مقادیر متفاوت سدیم به میزان ۲/۱ گرم (کم)، ۳/۲ گرم (متوسط) و ۴/۳ گرم (بالا) دریافت کردند. قبل از شروع مطالعه و بعد از هر ماه محققان میزان اسید اوریک خون شرکت کنندگان را اندازه گیری می کردند.
به طول کلی، رژیم DASH سبب کاهش اسید اوریک به میزان ۳۵/۰ میلی گرم در دسی لیتر شد. بیشترین میزان این تغییر در افرادی مشاهده شد که میزان اسید اوریک خونشان در ابتدای مطالعه بالاتر بود. در شرکت کنندگانی که در ابتدای مطالعه میزان اسید اوریک خونشان mg/dl 7 بود کاهشی معادل mg/dl 3/1 مشاهده شد.
در طول دوره های مصرف کم نمک همراه با رژیم DASH میزان اسید اوریک در بالاترین میزان بود. در طول دوره های مصرف متوسط و بالای نمک میزان اسید اوریک خون کاهش می یافت. با این حال محققان به افراد مبتلا به نقرس توصیه نمی کنند که میزان نمک رژیم غذایی خود را افزایش دهند. زیرا بیش از ۷۰ درصد افراد مبتلا به نقرس به پرفشاری خون مبتلا هستند. بنابراین مصرف زیاد سدیم در این بیماران سبب افزایش بیشتر فشارخون می شود.
نکته عملی: مصرف غلات کامل، میوه ها و سبزیجات و کاهش مصرف گوشت قرمز و چربی های اشباع به کاهش اسید اوریک خون در بیماران مبتلا به نقرس کمک می کند.
منبع:
Stephen P. Juraschek et al. " Effects of the dietary approaches to stop hypertension (DASH) diet and sodium intake on serum uric acid". Arthritis and Rheumatology, 2016
