کــوکـوی بـادمــجان و خـواص آن

کوکوی بادمجان از غذاهای سنتی است. اگر این غذا را برای 5 نفر فرض کنیم، برای هر فرد حدود 200 كیلوکالری انرژی دارد. البته ایرانیان اکثرا آن را به همراه نان مصرف می‌کنند که در این صورت کالری بالایی خواهد داشت. حتما دقت کنید که سرخ کردن بادمجان سبب جذب مقدار زیادی روغن می‌شود و می‌تواند سبب چاقی و بیماری‌های مزمن دیگر شود. سعی کنید تا حدامکان روغن آن را کم کنید و یا آن را تفت دهید یا به‌صورت آبپز مصرف کنید. این بار نیز مانند همیشه خواص چند ماده غذایی موجود در این غذا را به‌طور خلاصه برای شما علاقه‌مندان توضیح می‌دهیم:

خواص تخم مرغ:
تخم‌مرغ منبع خوبی از پروتئین است و می‌تواند به عنوان یك ماده غذایی مهم در برنامه غذایی افراد وجود داشته باشد و در لیست جانشینی در گروه گوشت قرار می‌گیرد. هر عدد تخم مرغ به‌طور متوسط 75 كیلوکالری انرژی دارد. ارزش بیولوژیكی پروتئین تخم‌مرغ بسیار بالاست و نسبت به سایر منابع پروتئینی مثل لبنیات، گوشت‌ها و حبوبات بالا‌تر می‌باشد. پروتئین تخم‌مرغ دارای تمامی اسید آمینه‌های ضروری برای سلامتی بدن است، بنابراین مصرف تخم‌مرغ با سایر مواد غذایی که از نظر پروتئین فقیر هستند (مانند غلات و…) باعث تكمیل ارزش پروتئینی غذا می‌شود. تخم‌مرغ، بیشتر ویتامین‌های مورد نیاز بدن به جز ویتامین C را دارد.
تخم مرغ منبع بسیارخوب ویتامین‌های B3، B5 ،B12 و فولات می‌باشد. کمبود B12 می‌تواند موجب کم‌خونی کشنده شود که در گیاهخواران مطلق دیده می‌شود. در کمبود B12 هموسیستئین بالا می‌رود که از ریسک فاکتورهای بیماری‌های قلبی- عروقی می‌باشد. کمبود شدید B12 موجب نوروپاتی پیشرونده با دمیلینه شدن عصب می‌شود که برگشت‌ناپذیر است. از علائم کمبود B12 رنگ زردصورت، زبان قرمزگاوی و افسردگی می‌باشد. در کمبود اسیدفولیک نیز مانند کمبود B12، هموسیستئین بالامی‌رود. همچنین کمبود آن سبب کم‌خونی مگالوبلاستیک، دوبینی، اختلال در راه رفتن، افسردگی و کاهش رشد می‌شود. فولات در پایداری ژن و سنتز و ترمیم DNA موثر است. از علائم کمبود B5، آنمی، کاهش سنتز کلسترول، هیپوگلیسمی‌ و بی‌حسی انگشت شست پا می‌باشد. ویتامین B5 در متابولیسم و تولید انرژی از درشت مغذی‌ها بسیار مهم می‌باشد. در دیابتی‌ها دفع ادراری B5 افزایش می‌یابد. B3 نیز در پایداری ژن و سنتز و ترمیم DNA موثر است و باعث کاهش خطر سرطان می‌شود. این ویتامین مقاوم‌ترین ویتامین در مواد غذایی در برابر پخت و انجماد است. تخم‌مرغ حاوی تمامی املاح برای تامین سلامتی فرد است.
تخم مرغ منبع بسیار خوب ید و فسفر می‌باشد. ید برای ساخت هورمون تیروئیدی ضروری است و کمبود آن موجب بروز گواتر می‌شود. فسفر برای سلامتی استخوان‌های بدن لازم می‌باشد. همچنین نسبت آن با کلسیم در بدن بسیار مهم است و عدم تعادل آنها می‌تواند منجر به پوکی استخوان شود.
املاح مهم دیگری كه در تخم‌مرغ وجود دارند، عبارتند از: روی، سلنیوم و كلسیم. روی باعث بهبود زخم، بلوغ و افزایش رشد می‌شود و عفونت را نیز از بین می‌برد. در بسیاری از مناطق به دلیل فقر خاک از روی، کوتاه قدی بسیار شایع است که در مطالعاتی با دریافت مکمل‌های غذایی حاوی روی، با افزایش قد به صورت قابل توجهی جواب گرفته شده است. سلنیوم نیز یكی از آنتی‌اكسیدان‌های مهم است. كلسیم نیز برای عملكرد بهتر سیستم عصبی در انتقال پیام، رشد بهتر استخوان‌ها و استحكام آنها، دندان‌ها و ترشح هورمون ها لازم است. حتی بسیاری از مطالعات نقش مفید کلسیم را در کاهش وزن و حتی حفظ وزن بعد از کاهش آن نشان داده‌اند. تخم‌مرغ به مقدار خیلی كم كربوهیدرات دارد و نیز فاقد فیبر غذایی است. ٨/١٠ درصد تخم‌مرغ را چربی تشكیل می‌دهد كه در زرده آن وجود دارد و كمتر از ‌٠٥/٠ درصد آن در سفیده موجود می‌باشد. تخم مرغ منبع غنی از کولین می‌باشد.

کولین می‌تواند علائم از دست رفتن حافظه را در آلزایمر تخفیف دهد. در دو گروه از افراد كه نیاز به پروتئین بیشتری در برنامه غذایی روزانه دارند، مصرف تخم مرغ می‌تواند مفید باشد: ‌١- در ورزشكاران كه نیاز به افزایش عضلات دارند. ‌٢- در كودكان و نوجوانان كه در سن رشد هستند. البته دقت کنید که دریافت بیش ازحد پروتئین عوارض زیادی مانند از دست رفتن توان کلیه برای تصفیه و… در پی دارد.

خواص سیر:
سازمان بهداشت جهانی، مصرف سیر را برای درمان کمکی در درمان رژیمی‌هیپرلیپیدمی‌، پیشگیری از تغییرات عروقی آترواسکلروز و درمان افزایش خفیف فشارخون تایید می‌کند. البته مصرف سیر برای افرادی که ناراحتی های گوارشی مثل التهاب حاد یا مزمن معده دارند توصیه نمی‌شود. مادران شیرده باید در خوردن سیر زیاده‌روی نکنند، زیرا سبب تغییر مزه شیر آنها می‌شود و ممکن است نوزاد از خوردن شیر صرف‌نظر کند.
بیشترین مورد استفاده سیر در سال‌های اخیر برای موارد قلبی – عروقی و خاصیت ضد میکروبی آن بوده است. سیر باعث كم كردن چربی خون (به‌خصوص كلسترول)، كاهش فشار خون و تحریك دستگاه ایمنی بدن می‌شود و ضد سرطان است. توجه داشته باشید که این گیاه با داروهای دیابت تداخل دارد و می‌تواند هیپوگلایسمی‌ناشی از این داروها را بیشتر کند. همچنین بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد استفاده می‌کنند، باید در مصرف سیر احتیاط کنند.

خواص بادمجان:
نام علمی ‌آن Solanum Melongena می‌باشد. از مهم‌ترین خواص بادمجان كم كالری بودن آن است كه غذای بسیار خوبی برای كسانی است كه می خواهند وزن كم كنند. همچنین بادمجان به دلیل داشتن فیبر بالا برای کنترل وزن و اشتها موثر است. فیبر موجود در بادمجان باعث افزایش باکتری‌های مفید و کاهش باکتری‌های مضر در روده می‌شود. فیبرها می‌توانند خطر سرطان روده باریک را کاهش دهند.

این گیاه در خیلی از افراد ایجاد آلرژی می‌کند. مطالعات بر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده‌اند كه مصرف بادمجان می‌تواند باعث کاهش کلسترول خون شود و علت آن را به نیاسین و فیتوکمیکال‌های موجود در بادمجان ربط داده‌اند.

آنتی‌اکسیدان‌های موجود در بادمجان نقش ضد سرطانی دارند. بادمجان به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های فراوان و فیبر بالا خطر تصلب شرائین و بیماری‌های قلبی را كاهش می‌دهد. همچنین مطالعات بسیاری توصیه به مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها در افسردگی‌ها می‌کنند، این مطالعات نشان می‌دهند که در افسردگی‌ها سطح آنتی‌اکسیدان‌ها کاهش می‌یابد و احتمال عفونت بالا می‌رود. هر صد گرم بادمجان حدود 28 كیلوکالری انرژی دارد.

خواص زیره:
زیره سبز و سیاه هر دو طبیعتی گرم و خشک دارند. زیره سرشار از ویتامین‌های B1، B2، B3، B9، C،E و K و همچنین املاح معدنی مختلف مانند منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و … است. زیره در درمان اختلالات گوارشی، ضعف عملکرد دستگاه گوارش، نفخ، دل‌پیچه کودکان و ترش کردن معده موثر است. در واقع مصرف آن باعث تقویت معده می‌شود. زیره قابض هم هست. مصرف زیره برای ازدیاد شیر بانوان شیرده و همچنین باز کردن قاعدگی زنان جوان مفید است.

كوكوی بادمجان
آرزو صفری
مواد لازم:
بادمجان سرخ شده: 4 عدد
پیازداغ: 2 قاشق سوپخوری
سیر: 3 حبه
آبلیمو 1 قاشق سوپخوری
تخم مرغ: 3 عدد
جعفری:2 قاشق سوپخوری
آرد:1 قاشق سوپخوری
نمك، فلفل، زیره و زعفران دمكرده مقداری

روش تهیه:
بادمجان‌ها را در ظرفی بریزید و كاملا له كنید. پیاز سرخ‌شده را با سیر و آبلیمو به بادمجان اضافه كنید. سپس تخم‌مرغ‌ها، جعفری خردشده، آرد،‌ نمك، فلفل، زیره و زعفران دمكرده را بریزید و كاملا مخلوط نمایید. حالا مقداری روغن در تابه بریزید. هنگامی كه داغ شد، مایه كوكو را در تابه بریزید و حرارت را ملایم كنید تا كوكو بسته شود.