نیاز گیاه خواران به مکمل های غذایی

در کنار رایج شدن انواع رژیم های غذایی، گیاه خواری از جمله رژیم هایی است که روز به روز بر طرفدارانش افزوده می شود، در حالی که خیلی از این طرفداران هنوز نمی دانند دنباله رو چه رژیمی هستند و یا اینکه خیلی از آنها بدون مشورت با پزشک اقدام به شروع آن کرده و انواع گوشت را از رژیم غذایی خود حذف می کنند.
گیاه خواری انواع مختلف دارد و از خام گیاه خواری گرفته تا گیاه خواری مطلق تفاوت دارد. حتی در این میان شیر، گیاه خواری و
شیر ،تخم مرغ، گیاه خواری هم داریم یا گیاه خوارانی که ماهی هم می خورند. متخصصان تغذیه در هر کدام از این حالت ها گیاه خواری را مطلوب نمی دانند و به عقیده آنها حتی بهترین حالت این رژیم که در آن شیر، تخم مرغ و ماهی هم وجود دارد احتمال کمبود املاح و ویتامین ها را نمی توان انکار کرد. دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در رابطه با انواع رژیم گیاه خواری به همشهری می گوید: بدترین نوع گیاه خواری همان خام گیاه خواری است. در این روش فرد به این باور رسیده است که حرارت در مواد غذایی ایجاد سم کرده و حرارت را یک نوع شر برای مواد غذایی تلقی می کند. به عقیده دکتر کیمیاگر، طبیعتا در این رژیم دستگاه گوارش دچار اختلال می شود چون آماده نیست مواد خام با حجم زیاد را هضم کند و رفته رفته دچار التهاب و سوءهاضمه می شود ؛«در حقیقت دستگاه گوارش همانطور که می تواند مواد سخت را هضم کند ولی بسیار حساس است و به سرعت هم دچار التهاب و نفخ می شود.» این متخصص تغذیه در ادامه توضیح می دهد: ما در گروه خام گیاه خواران افراد مبتلا به کولیت روده بزرگ و التهاب معده را بسیار زیاد می بینیم؛ به خصوص در کسانی که در سن رشد هستند این رژیم کمبودهای غذایی فراوانی را به همراه دارد. اما به عقیده متخصصان تغذیه در این میان گیاه خوارانی که غذا را می پزند، کمتر دچار مشکل می شوند چون پختن غذا منجر به از بین بردن آلودگی ها و قارچ ها می شود، ضمن اینکه حجمش هم برای هضم و جذب توسط دستگاه گوارش کم می شود. با این حال دکتر کیمیاگر خاطر نشان می کند: طرفداران این رژیم هم در معرض خطرکمبود املاح و به خصوص ویتامینb12 هستند. همچنین آهن و روی اگرچه در گیاهان وجود دارند ولی میزان جذب آنها بسیار کم است. وی تأکید می کند: در میان گیاه خواران دسته ای از افراد به نام لاکتو وجترین ها (شیرگیاه خواران) وضعیت بهتری از گروه قبلی دارند چون پروتئین و کلسیم بدنشان از طریق شیر تأمین می شود ولی همچنان مشکل کمبود آهن و روی دارند. لاکتو اوو وجترین ها (شیر، تخم مرغ، گیاه خواران) هم اگرچه با مصرف تخم مرغ مواد مغذی جذب بدنشان می شود ولی همچنان مشکلات گروه قبل را دارند. اما یک گروه از گیاه خواران هم بعضی از مواقع سال یا در بعضی از ماه ها گوشت مصرف می کنند و برخی مواقع نه. البته به عقیده دکتر کیمیاگر اشاره کردن به معایب رژیم غذایی این گروه ها به این معنی نیست که ما موافق زیاد گوشت خوردن هستیم ولی الان در دنیا عقیده بر این است که به علت بروز کم خونی به طور شایع در میان زنان، خوردن گوشت در حد تعادل به همه افراد توصیه می شود؛ هرچند که در میان تمام طرفداران رژیم گیاه خواری خیلی از افراد فلسفه زندگی شان بر این است که اساسا هرگونه آزاری به حیوانات را تحمل نمی کنند و از خوردن عسل هم خودداری می کنند. این متخصص تغذیه در این باره می گوید: اینگونه افراد خیلی سخت عقیده خود را عوض می کنند، برای همین وظیفه متخصصان تغذیه کمک کردن به این افراد از طریق تجویز انواع مکمل هاست. حتی این مکمل ها برای کسانی که از کودکی یا در دوره های مختلف زندگی از ذبح و شکار حیوانات خاطره بدی در ذهنشان ندارند و از خوردن گوشت پرهیز می کنند هم توصیه می شود.
با این اوصاف تصور نادرست دیگر در مورد عدم مصرف گوشت، در میان کسانی است که قبلا از بیماری خاصی مثل چاقی یا چربی بالا رنج می بردند و حالا با کنار گذاشتن آن سلامت خود را بازیافته گیاه خواری را به طور کامل جایگزین کرده اند، در حالی که به گفته دکتر کیمیاگر به این افراد هم پرهیز کامل از خوردن گوشت توصیه نمی شود. «مولتی ویتامین مینرال ها مکمل هایی هستند که مصرف روزانه آنها به گیاه خواران توصیه می شود تا کمتر دچار کمبود املاح و ویتامین ها شوند.» عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پایان تصریح می کند: ما همیشه به گیاه خواران بزرگسال توصیه می کنیم تا کودکان خود را به این رژیم تشویق نکنند چون این نوع رژیم آسیب کمتری به بزرگسالان در مقایسه با کودکان که در حال رشد هستند می رساند. نکته مهم دیگر این است که خیلی از گیاه خواران تصور می کنند که مخالفت ما با گیاه خواری به خاطر بروز کمبود پروتئین است در حالی که این کمبود با مصرف مغزهای آجیل، لبنیات یا حبوبات جبران می شود. مخالفت ما با گیاه خواری به دلیل افراطی بودن این رژیم در عدم مصرف گوشت است.