علل کم خونی و درمان آن

کم خونی فقر آهن یکی از شایع ترین اختلالات تغذیه ای در کشورهای در حال توسعه و مهمترین نوع کم خونی تغذیه ای در کودکان و زنان در سنین باروری می باشد. زنان درسنین باروری (به علت عادت ماهیانه، بارداری وشیردهی )، کودکان 6ماهه تا2 ساله (به دلیل رشد سریع و قطع زودرس تغذیه با شیر مادر ) وکودکان در سنین پیش دبستانی بیشتر در معرض خطر کم خونی فقر آهن قرار دارند.
از جمله علل کم خونی می توان به این موارد اشاره نمود:
1. در یافت ناکافی آ هن: کمبود آهن در رژیم غذایی (مانند رژیم گیاهخواری) و عدم استفاده کافی از غذاهای آهن دار
2. جذب نا کافی آهن : به علت اسهال مزمن ،تغذیه شیرخواران با شیر مصنوعی، کا هش ترشح اسید معده ،مشکلات گوارشی و تداخل دارویی به وجود می آید. خاک خوری نیز می تواند باعث ایجاد ترکیبات غیر محلول در روده ومانع جذب آهن می شود .
3. از دست دادن خون: از دست دادن خون می تواند به دلایلی مانند عادت ماهیانه، زایمان ،خونریزیهای دستگاه گوارش (مثل زخم معده، اثنی عشر، بواسیر و…)، خونریزی مکرر بینی در کودکان وابتلا به عفونتهای انگلی (مانند ژیاردیا وکرم قلابدار و…) اتفاق بیفتد.
4. افزایش نیاز در زمان رشد: در دوران شیرخواری وکودکی به علت رشد سریع بافتها، نیاز به آهن افزایش می یابد. سریع رشد در سال اول رخ میدهد در این مدت وزن بدن و حجم خون تقریبا 3 برابر می شود.
راه های کلی و اساسی در پیشگیری از کم خونی عبارتند از: مکمل آهن یاری، بهبود وضع تغذیه، افزایش مصرف مواد غذایی که منابع بسیار خوبی از آهن می باشند و نیز ارتقای سطح سلامت عمومی و کنترل بیماریهای عفونی وانگلی.
منابع غذایی آهن عبارتند از: جگر، کلیه، گوشت به ویژه گوشت گاو، زرده تخم مرغ، سبزیجات برگ سبز تیره، میوه های خشک شده (برگه ها) بخصوص برگه زردآلو، لوبیا چشم بلبلی، نخود خشک شده و دانه های روغنی مثل پسته، بادام، فندق و…
_______________________________________________________________________________________________________
زهرا یاری، کارشناس ارشد تغذیه.