تغذیه بهتر برای بینایی بهتر!

چشم یکی از اندام هایی است که شاید در نگاه اول به نظر بیاید سلامت آن چندان با تغذیه مرتبط نیست، ولی مشکلات چشمی ‌مانند آب مروارید (کاتاراکت)، آب ‌سیاه (گلوکوم)، خون ‌ریزی‌های درون چشمی ‌و نیز کم‌بینایی و نابینایی در برخی موارد، عوارض بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا ، دیابت و مشکلات عروقی هستند که در اثر تغذیه ناصحیح، چاقی و شیوه زندگی ناسالم به وجود می آیند.
چشم‌ها، شبکه‌ای از سلول‌های حساس هستند که برای عملکرد خود به مقادیر کافی مواد مغذی‌ نیاز دارند.
ویتامین A: خشکی قرنیه، شب‌کوری، کاهش بینایی در شب و نابینایی در کودکی همگی از عوارض کمبود ویتامین A هستند. ویتامین A و پیش‌سازهای آن در مواد غذایی مانند میوه و سبزی‌هایی به رنگ زرد و نارنجی مثل هویج، زرد آلو ، انبه، شیر و لبنیات، جگر، ماهی، زرده تخم مرغ و همچنین انواع سبزی‌‌های برگ سبز یافت می‌شود. این ویتامین همچنین به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، از سلول‌های بدن از جمله سلول‌های چشمی‌ در مقابل آسیب‌ رادیکال‌های آزاد که هر روز سلول‌ها را تهدید می‌کنند، محافظت می‌کند.
ویتامین B1: در عملکرد سریع ماهیچه چشمی ‌و تعادل در حرکات چشم نقش دارد. افراد الکلی علایم کمبود شدید این ویتامین را نشان می‌دهند. در سالمندان نیز کمبود ویتامین B1 دیده می‌شود. سبزی‌ها، مخمر و نوشیدنی‌های تخمیری(ماءالشعیر)، گوشت و مرغ و ماهی، جگر، تخم مرغ، غلات سبوس دار و موز از منابع سرشار این ویتامین هستند.
ویتامین B2: در تنظیم سیستم بینایی چشم و ایجاد تعادل و حساسیت بینایی در چشم نقش دارد. در افراد دیابتی دفع ادراری این ویتامین افزایش یافته و در نتیجه میزان نیاز به‌ این ویتامین بیشتر خواهد بود. کمبود آن در موارد اولیه عوارضی چون سوزش چشم، ترس از نور، ریزش اشک و همچنین احتمال سریع ‌تر ابتلا به آب مروارید را موجب می شود. این ویتامین در شیر و لبنیات، گوشت‌های بدون چربی، جگر، سبزی‌ها، میوه‌ها، غلات سبوس دار یافت می‌شود.
ویتامین C: این ویتامین که عملکرد ضد پیری دارد، در سلامت استخوان‌ها و بافت‌های بدن نقش دارد. همچنین موجب سلامت دهان و لثه‌ها، خونسازی و جریان خون مناسب در بدن به ویژه در چشم‌ها می‌شود. ویتامین C در سبزیجات و میوه های تازه و بیشتر در مرکبات (پرتقال، گریپ فروت ، انواع لیمو و نارنگی)، کیوی ، انواع توت ، گوجه فرنگی ، فلفل دلمه ای، هندوانه ، طالبی ، توت فرنگی ، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز مثل کلم بروکلی موجود است.
ویتامین E: در دفاع بدن و شکل‌گیری گلبول‌های قرمز نقش دارد و کمبود آن به اختلالات ته‌چشم از جمله تخریب نقطه زرد چشم و بیماری تخریب ماکولا (از بین رفتن سلول های ناحیه مرکز بینایی که در سنین بالا اتفاق می افتد و سبب کاهش متوسط تا شدید بینایی می گردد) می‌انجامد. روغن‌های گیاهی مثل روغن بادام زمینی ، سویا، ذرت، گلرنگ، کانولا، آفتابگردان و جوانه‌گندم مهم‌ترین منابع غذایی ویتامین E به ‌شمار می‌روند.
_______________________________________________________________________________________________
زهرا یاری، کارشناس ارشد تغذیه.