چاقي وتشكيل سنگهاي صفرا (Gallstones)از لحاظ اپيدميولوژيك و فيزيولوژيك كاملاً به يكديگر مربوط است.به طوريكه در افراد چاق خطر ايجاد سنگ كيسه صفرا 3برابر افراد ديگر است.
با پيدايش چاقي سنتز دروني كلسترول توسط كبد و ساير بافتهاي افزايش مي يابد و گرچه ممكن است تنها افزايش نسبتاً كمي در غلظت كلسترول گردش خون وجود داشته باشد.ذخيره كلسترول بدن بالا رفته،كلسترولي كه در صفرا دفع مي شود افزايش چشمگيري مي يابد.
از آنجا كه پيدايش سنگهاي صفراوي به رسوبات كلسترول صفرايي فوق اشباع بستگي دارد،لذا هر عاملي كه دفع كلسترول را افزايش دهد،احتمال تشكيل سنگ صفراوي را بالا مي برد.
فراواني سنگ صفرا در زنان و تشديد اين مسأله با تعداد آبستني ها احتمالاً اهميت اثر تحريك كننده استروژنها بر ترشح كلسترول صفرا را منعكس مي كند.مصرف قرصهاي ضد بارداري استروژن دار نيز اشباع صفرا از كلسترول راتشديد مي نمايد،به علاوه در چاقي افزايش توليد استروژن دروني وجود دارد.
عامل ديگر در بيماران چاق كه مي تواند تمايل به ايجاد سنگ صفراوي را تشديد كند،انتخاب رژيم هاي نامناسب غذايي براي لاغر شدن است.يكي از رژيم هاي لاغر كننده متداول، رژيم غذايي كم كربوئيدرات است كه سبب كاهش دريافت فيبرهاي غلات cereal fiber مي شود.فيبر غلات بطور طبيعي دفع مدفوع را آسانترساخته بدين وسيله باز جذب دزكسي كولات Desoxycholate و حلاليت كلسترول را كاهش مي دهد.بنابراين رژيم غذايي كم فيبر نه تنها موجب يبوست در بيماران چاق مي شود،بلكه خطر تشكيل سنگ صفراوي را تشديد مي كند.
از طرفي در حين پيروي از رژيم كاهش وزن غلظت كلسترول بيشتر مي شود وافزايش غلظت كلسترول خطرتوليد سنگهاي صفراوي را فزوني مي دهد.به منظور جلوگيري از توليد سنگهاي صفراويبايد از تكرار كاهش وزن و افزايش متعاقب آن جلوگيري كرد.
