سلامت روده‌ها با رژیم گیاه‌خواری

تنها کاری که لازم است انجام دهیم این است که فیبر بیشتری مصرف کنیم و در عین حال خوردن گوشت را هم ادامه دهیم، با این روش از خودمان در مقابل بیماری‌های روده ای محافظت کرده‌ایم.

---

بیماری‌های روده یکی از عواقب زندگی شهری است زیرا این نوع بیماری‌ها در شهرها و کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا و انگلیس آمار بالایی را به خود اختصاص می‌دهد. دلیل بروز این بیماری‌ها مصرف کم غذاهای گیاهی و کاهش سطح فعالیت بدن است.

یکی از راه‌های مبارزه با این نوع بیماری‌ها افزایش میزان فیبر دریافتی است. رژیم گیاه‌خواری، یک برنامه غذایی کامل برای تأمین کلیه نیازهای بدن و در عین حال تأمین کننده‌ی مقدار زیادی فیبر و مواد مفید گیاهی برای بدن است.
گیاه‌خواران با یک برنامه‌ی غذایی مناسب می‌توانند خطر بیماری‌هایی چون چاقی، فشار خون بالا، یبوست و سرطان کولون (بخشی از روده‌ی بزرگ) را کاهش دهند.

رژیم‌های گیاه‌خواری در پیشگیری از بیماری‌های روده می‌تواند سودمند باشند، اما به شرط این که درست و دقیق برنامه ریزی شده باشد.

رژیم گیاه‌خواری می‌تواند دستگاه گوارش خصوصاً روده‌ها را در برابر بسیاری از امراض بیمه کند، کسانی که به طور مطلق از محصولات گیاهی استفاده می‌کنند و به هیچ وجه از گوشت‌ها تغذیه نمی‌کنند، 30 درصد کمتر از افراد دیگر به بیماری‌هایی چون دیورتیکول مبتلا می‌شوند. این بیماری ناشی از مصرف کم مواد فیبری و سبزیجات ایجاد می‌شود. اما در صورتی که گیاه‌خواران برنامه غذایی ضعیفی داشته باشند و اطلاعات درستی از نحوه‌ی اجرای این رژیم نداشته باشند، خطر بیماری‌هایی چون پوکی استخوان، کم خونی فقر آهن و ویتامین 12 B و کندی رشد در کودکان را می‌توان انتظار داشت.

فیبر موجود در مواد گیاهی حرکات روده را تسریع می‌کند و حجم و سرعت تخلیه غذا از روده را افزایش می‌دهد و موجب کاهش تماس مواد سرطان‌زا با جداره روده می‌شود.
فیبر به دلیل ترکیب با صفرا موجب افزایش دفع آن و کاهش تولید سنگ‌های صفراوی می‌شود. زمانی که صفرا کاهش پیدا کند، کلسترول نیز کاهش پیدا می‌کند.

فیبر موجود در سبزی‌ها و غلات سبوس دار، اسیدهای چرب موجود در غذا را دفع می‌کند و موجب کاهش اسیدهای چرب اشباع در خون می‌شود در نتیجه از بروز سرطان‌های روده پیشگیری می‌کند.

نکته‌ی قابل توجه دیگری که در زمینه‌ی رژیم‌های غنی از فیبر مطرح می‌شود این است که غذای مصرف شده تعیین کننده تنوع میکروبی روده‌هاست؛ بدین معنا که غذاها با فراهم آوردن مواد غذایی مورد نیاز گونه‌های مختلف میکروبی، به رشد انواع مختلفی از آن‌ها در روده کمک می‌کنند.

مواد مغذی داخل گوشت و سبزیجات بر جوامع باکتری‌های مفیدی که هم در بدن گیاه‌خواران و هم در بدن گوشتخواران ساکن هستند اثر می‌گذارد. میکروب‌های روده گوشتخواران حامل ژن‌هایی هستند که ظاهراً برای تجزیه اسیدهای آمینه فراوان موجود در رژیم‌های غذایی میزبان‌شان مناسب هستند، از سوی دیگر باکتری‌های بدن گیاه‌خواران از همان ابتدا در کار ساختن اسیدهای آمینه‌ی جدید بهتر عمل می‌کنند. بر این اساس بایستی در توصیه‌هایی که در سطح جامعه بیان می‌شود تاکید شود که مصرف نان‌های سبوس دار، حبوبات، میوه‌ها خصوصاً با پوست و سبزیجات زیاد به برنامه غذایی روزانه اضافه شود. بدین ترتیب آمار ابتلا به بیماری‌هایی چون دیورتیکول و سرطان روده بزرگ کاهش می‌یابد.

دیورتیکول یکی از بیماری‌های شایع روده است که علائم آن درد و دل‌پیچه، نفخ در روده‌ها اسهال یا یبوست شدید است. مطالعه‌ای که در مرکز مطالعات سرطان دانشگاه آکسفورد انجام شد، افراد گیاه‌خوار را برای مدت 11 سال مورد بررسی قرار داد. افرادی که گوشت مصرف نمی‌کردند 30 درصد کمتر از افراد دیگر مبتلا به دیورتیکول شده بودند.

حتی در بین کسانی که از گوشت نیز استفاده می‌کردند آن‌هایی که مقدار بیشتری مواد فیبری مصرف می‌کردند کمتر دچار این عارضه شده بودند. خانم‌هایی که روزانه بیش‌تر از 5/25 گرم و آقایانی که روزانه بیش از 5/26 گرم فیبر دریافت کنند 42درصد کمتر از افرادی که روزانه فقط 14 گرم فیبر دریافت کنند به بیماری‌های روده مانند دیورتیکول مبتلا خواهند شد. البته این بدان معنی نیست که ما باید از خوردن گوشت صرف نظر کنیم و این ماده غذایی را به طور کامل کنار بگذاریم….

در رژیم گیاه‌خواری با محاسبه انرژی مورد نیاز باید به تأمین مواد مغذی ضروری بدن نیز توجه داشت.

گیاه‌خواران ضمن استفاده از سبزیجات و میوه‌جات، به دلیل مصرف نکردن گوشت، حتماً باید از جانشین‌های گوشت بهره‌مند شوند که عبارتند از: حبوبات (مانند عدس و لوبیا)، مغزها (مانند گردو و فندق) و تخم مرغ.

نکته‌ی خیلی مهم برای این دسته از مردم و طراحان برنامه‌ی غذایی گیاه‌خواری، اعتدال در مصرف و آشنایی با نوع و ارزش غذایی مواد مصرفی است.
در واقع تنها کاری که لازم است انجام دهیم این است که فیبر بیشتری مصرف کنیم و در عین حال خوردن گوشت را هم ادامه دهیم، با این روش از خودمان در مقابل بیماری‌های روده ای محافظت کرده‌ایم، به همین سادگی !

نتیجه گیری: به طور کامل گوشت را کنار نگذارید، اما مقدار آن را کم کنید و مواد غذایی سرشار از فیبر را جایگزین میزان گوشت کاهش یافته کنید.