-
نویسندهنوشتهها
-
۲۶ مرداد، ۱۳۸۹ در ۰۵:۳۴ #66819
n.fazel
مشارکت کنندهآيا تا به حال به رفتارهاي تغذيه‌اي نوجوانان خود دقت کرده‌ايد؟ کدام بخش از اين رفتارها به نظر شما درست بوده و کدام‌ها نادرست؟ معيار شما براي اين قضاوت چيست؟ ببينيد آيا با ما موافقيد؟
سنين بين 10 تا20 سالگي دوره نوجواني ناميده مي‌شود كه مانند پل دوران كودكي را به بزرگسالي متصل مي‌كند. تغييراتي كه در اين دوران از نظر جسمي و روحي ايجاد مي‌شود، در نهايت بلوغ جسمي، جنسي و رواني و احساس استقلال در زندگي را به دنبال دارد. اصطلاح بلوغ به رشد جسمي سريع، تغيير در تركيب بدن و بلوغ جنسي كه در نهايت بــاروري را بــه دنبال دارد، اشاره مي‌كند. برنامه غذايي نوجوانان با توجه به الگوي رشد سريع بايد به گونه‌اي باشد كه ضمن تامين نياز براي جهش رشد نوجواني، سلامت بدن را نيز حفظ كند.
نياز به انرژي و مواد مغذي در دوران بلوغ به دلايل زير افزايش مي‌يابد:
• افزايش سرعت رشد جسمي
• تغيير در عادات غذايي
• ورزش و تحرک بيشتر
• ازدواج و بارداري كه ممكن است در اين دوران اتفاق بيفتد.
رفتارهاي درست، رفتارهاي نادرست
صرف‌نظر از عادات غلط تغذيه‌اي که در سال‌هاي قبل از نوجواني شکل گرفته‌اند به دليل ويژگي‌هاي اين سنين از جمله الگوبرداري از دوستان، نياز به ديده شدن در جامعه و تمايل به ابراز وجود به عنوان فردي که بزرگ شده است، ما را با عادات و رفتارهاي تغذيه‌اي جديدي در نوجوانان روبه‌رو مي‌کند که بعضي از اين رفتارها مي‌توانند مشکلات جدي براي سلامت آنها‌ايجاد کنند.
عدم مصرف صبحانه: مطالعات نشان داده است نوجواناني كه بدون خوردن صبحانه به مدرسه مي‌روند يادگيري و كارآيي لازم را ندارند. نخوردن صبحانه و گرسنگي طي ساعات كلاس درس موجب پايين آمدن قندخون و نرسيدن گلوكز به مغز مي‌شود كه نتيجه آن اختلال در عملكرد مغز است.
تمايل به مصرف غذاهاي غيرخانگي: نوجوان مايل است بيشتر وقت خود را در کنار دوستانش بگذراند. اين موضوع در آينده توانايي او را براي ايجاد روابط اجتماعي بيشتر مي‌کند. الگوبرداري از ويژگي‌هاي اين سنين ممکن است نيازمند گذران وقت بيشتري در خارج از خانه باشد. به طور معمول بسياري از نوجوانان عادت به مصرف غذاي خارج از خانه را با همين شرايط تجربه مي‌کنند. به همين دليل مصرف انواع غذاهاي آماده مانند انواع ساندويچ‌هاي سوسيس، كالباس، همبرگر، پيتزا و… در ميان نوجوانان رايج است. اين نوع مواد غذايي در صورتي كه جايگزين غذاهاي خانگي و سنتي شوند و به طور مداوم مصرف شوند فرد را با كمبودهاي ويتامين و املاح كه براي تنظيم فعاليت‌هاي حياتي بدن مورد نياز هستند مواجه خواهد كرد. استفاده روز افزون از فست فودها خطر ابتلا به چاقي را نيز در نوجوانان افزايش داده است.
استفاده از روش‌هاي غلط كنترل وزن: رفتارهاي غذايي غلط مانند رژيم‌هاي سخت غذايي و استفاده از روش‌هاي نادرست كنترل وزن به خصوص در دختران نوجوان شايع است كه در نتيجه نياز بدن به مواد مغذي در اين دوران كه با جهش رشد همراه است تامين نشده و در نهايت سوء تغذيه به صورت اختلال در رشد قدي، كاهش تمركز حواس، كمبودهاي ويتاميني و املاح به ويژه آهن، روي و كلسيم بروز مي‌كند.
استفاده از رژيم‌هاي ارايه شده در باشگاه‌هاي بدنسازي به خصوص براي پسران نوجوان از مشکلات ديگراست. اين‌گونه برنامه‌هاي غذايي که به‌طور معمول پايه و اساس علمي ندارند با تجويز مکمل‌هاي گوناگون و پيشنهاد برنامه‌هاي غذايي نامتعادل وحذف و اضافه بي‌تناسب بعضي از گروه‌هاي غذايي خطر بزرگي هستند که سلامت نوجوانان را تهديد مي‌کنند.
پرخوري و چاقي: عادات غذايي خاصي از جمله افراط در مصرف شكلات، نوشابه‌هاي گازدار، چيپس و… عدم تحــرك از عوامل موثر در بروز چاقي نوجوانان است. مطالعات نشان مي‌دهد كه خطر ابتلا به بـيـماري‌هاي قلبي و عروقي، ديابت، فشارخون و انواع سرطان در مردان و زناني كه اضافه وزن داشته‌اند، افزايش مي‌يابد.
نامنظم بودن وعده‌هاي غذايي: مطالعات نشان مي‌دهد كه حذف وعده غذايي و برنامه نامنظم غذايي يك رفتار شايع در ميان نوجوانان است. به‌طور معمول وعده صبحانه و ناهار بيشتر از وعده شام حذف مي‌شوند که علت عمده آن برنامه درسي و فعاليت‌هاي اجتماعي نوجوان در طول روز است. استفاده بي‌رويه و اختصاص زمان زيادي از روز به کامپيوتر و اينترنت يکي ديگر از عواملي است که باعث حذف وعده‌هاي غذايي مي‌شود.
مصرف بي‌رويه تنقلات: تنقلات مورد مصرف نوجوانان كه به صورت آماده شده تهيه مي‌شود مانند انواع چيپس، پفك و… از نظر مواد مغذي مانند انواع ويتامين و املاح ضعيف است.
بي‌اشتهايي عصبي: بي‌اشتهايي عصبـي يـك اختـلال تـغـذيـه‌اي اسـت كـه ممكن است در دوره بلوغ بروز كند. در بي‌اشتهايي عصبي محدود كردن دريافت كالري به كاهش وزن يا ايجاد اختلال در سيستم بدن فرد منجر مي‌شود. بي‌اشتهايي عصبي به قطع قاعدگي، كاهش دماي بدن و نارسايي‌هاي قلبي و عروقي منجر خواهد شد.
توصيه‌هاي تغذيه‌اي براي نوجوانان
• اهميت مصــرف صبحـانه و تاثير آن بر کيفيت يادگيري بايد به دانش آموزان نوجوان آموزش داده شود. توصيه‌هايي مانند صرف شام در ساعات ابتداي شب، خوابيدن به موقع، زودتر از خواب بيدار شدن در صبح و تشويق نوجوان به ورزش قبل از صرف صبحانه موجب مي‌شود كه وي به تدريج اشتهاي خود را براي خوردن صبحانه پيدا كند.
• نوجوانان همبرگر و ساندويچ را دوست دارند، سعي كنيد آنها را در خانه و با مواد سالم تهيه كنيد. مصرف ساندويچ‌هاي سوسيس و كالباس در منزل (به شرطي كه دايمي نباشد) همراه با گوجه فرنگي و كاهوي ضدعفوني شده و يا همبرگر با گوشت چرخ كرده و پياز و پودر سويا سالم‌تر و كامل‌تر است.
• رژيم‌هاي غذايي بايد به كمك متخصص تغذيه، تنظيم شود. كاهش مصرف مواد چرب، سرخ كردني‌ها، موادقندي مثل كيك، انواع شيريني‌هاي خامه‌اي از توصيه‌هاي كاربردي مناسبي هستند كه مي‌توان به نوجوانان چاق ارايه داد.
• بايد به نوجوانان توصيه شود كه در برنامه غذايي روزانه خود از چهار گروه غذايي اصلي و گروه متفرقه در حد متعادل استفاده کنند.
• تشويق به ورزش و تحرك بدني و محدود كردن مصرف مواد قندي (مثل شكلات، شيريني، نوشابه‌هاي گازدار و…) و كم كردن مصرف چربي‌ها در حفظ سلامت و از بين بردن اضافه وزن نوجوانان مفيد است.
• بايد به نوجوانان تذكر داده شود كه در سنين مدرسه و بلوغ كه بدن در حال رشد است گرفتن رژيم غــذايي براي كاهش وزن موجب بروز كمبود مواد مغذي مورد نياز براي رشد بدن آنها مي‌شود.
• قسمتي از انرژي روزانه نوجوانان بايد از طريق مصرف ميان وعده‌ها تامين شود، ميان وعده‌هاي مناسب عبارت‌اند از: ميوه‌هاي تازه و خشك، كشمش، خرما، انواع مغزها، انواع كوكو با نان، نان و پنير و سبزي با گردو. -
نویسندهنوشتهها
- شما برای پاسخ به این موضوع باید وارد شوید.
