زيره سياه به دليل رايحه يا اسانسي که دارد داراي خواص ضددرد، نفخ و اسپاسم است و به غير از اينها، اشتها‌آور و محرک معده هم هست و موجب ترشح بيشتر آنزيم‌ها و هضم بهتر غذا مي‌شود….
به علاوه، اسانس زيره يك ضدميکروب، ادرارآور، ضدالتهاب، ضدسرطان، ضدحساسيت و خلط‌آور است. يکي از خواصي که به زيره نسبت داده مي‌شود، افزايش سوخت‌وساز بدن و دخالت در کنترل وزن است ولي علت علمي اين مساله که چرا زيره را به عنوان لاغر‌کننده مي‌شناسند، هنوز مشخص نيست. البته زيره ممکن است در برخي افراد باعث افزايش سوخت‌وساز شده و در برخي ديگر اين خاصيت را نداشته باشد. از ديگر خواص زيره مي‌توان به شيرافزا بودن آن اشاره کرد. برخي، زيره را لابه‌لاي برنج دم مي‌کنند. کلا تمام گياهان اسانس‌دار چون ترکيب‌شان در حرارت پايين تبخير مي‌شود در اثر حرارت مقداري از اسانس خود را از دست مي‌دهند. هر کدام از اين گياهان را اگر گرم کنيد يا بپزيد يا در محيط گرم نگه داريد مقداري از اسانس خود را از دست مي‌دهند. اين بوي از دست‌رفته در واقع همان ترکيب‌هايي است که دارد تبخير مي‌شود و ميزان آن در گياه کاهش مي‌يابد. اصولا موادي مثل زيره، رازيانه و گشنيز که اسانس دارند، هم در برابر حرارت و هم در نگهداري طولاني‌مدت، مقداري از مواد خود را از دست مي‌دهند اما خواص آنها کلا از بين نمي‌رود. ممکن است بين 5 تا 12 درصد از کل اسانس آنها تبخير شود و ميزان آن ماده مؤثر کاهش يابد ولي خواص عمده‌اش باقي مي‌ماند. در برنج، وقتي زيره بوي نافذ خود را دارد، يعني هنوز خواص زيره باقي‌مانده است اما اگر حرارت به قدري باشد که بوي گياه بسيار کم شود يعني قسمت اعظم خواص خود را از دست داده است.
