ویتامین D به منظور متابولیسم کلسیم و سلامت استخوان ها ضروری بوده و به طور عمده از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید به دست می آید. این ویتامین به مقدار کم در مواد غذایی و شیر مادر یافت می شود. یکی از عواملی که خطر کمبود ویتامین D و درنتیجه اختلال استخوانی را در شیرخواران افزایش می دهد تغذیه انحصاری با شیر مادر است. در بسیاری از کشورها توصیه می شود به شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می کنند روزانه مکمل ویتامین D داده شود. با این حال، این توصیه همیشه رعایت نمی شود.
در مطالعه حاضر محققان درصدد برآمدند تاثیر تجویز ماهانه دوز بالای مکمل ویتامین D برای مادر را بر روی سطوح ویتامین D کودک بررسی کنند.
در این کارآزمایی تصادفی کنترل شده، ۹۰ زن باردار که اعلام کرده بودند تمایل دارند در ۶ ماه اول بعد از زایمان نوزاد خود را به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه کنند به ۲ گروه دریافت کننده مکمل و یک گروه دارونما تقسیم شدند. ۴ هفته بعد از تولد، در گروه دریافت کننده مکمل به مدت ۴ ماه و هر ماه مکمل ویتامین D به تعدادی از مادران به میزان ۲۵/۱ میلی گرم و به تعدادی دیگر به میزان ۵/۲ میلی گرم داده شد. سپس میزان ویتامین D کودکان از طریق بند ناف یا خون در شروع و انتهای مطالعه اندازه گیری شد.
اثر عواملی مانند فصلی که شیرخوار در آن متولد شده بود، رنگ پوست و تغذیه با شیرخشک غنی شده تعدیل شدند. نتایج نشان داد میزان ویتامین D خون شیرخوارانی که مادرشان بالاترین میزان ویتامین D را دریافت کرده بودند نسبت به گروه دارونما افزایش قابل توجهی یافته بود. با دریافت بالاترین دوز ویتامین D از بروز کمبود خفیف تا شدید در شیرخواران جلوگیری شده بود. به طوریکه تنها یک شیرخوار در گروهی که مادران ۵/۲ میلی گرم ویتامین D دریافت می کردند به کمبود شدید مبتلا شده بود.
در حال حاضر، نگرانی هایی در سطح بین المللی وجود داد که تعداد کودکانی که از کمبود ویتامین D رنج می برند در حال افزایش است. اگر پژوهش های آتی نتایج مطالعه حاضر را تائید کنند، در گام بعدی باید مشخص شود که مادران باید به چه میزان و در چه فاصله زمانی (روزانه یا هفتگی) از مکمل ویتامین D استفاده کنند.
نتیجه عملی: شیرخوارانی که به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می کنند در معرض خطر کمبود ویتامین D قرار دارند و باید طبق راهنماهای فعلی روزانه از مکمل ویتامین D استفاده کنند.
منبع:
B. J. Wheeler et al. "High-Dose Monthly Maternal Cholecalciferol Supplementation during Breastfeeding Affects Maternal and Infant Vitamin D Status at 5 Months Postpartum: A Randomized Controlled Trial". Journal of Nutrition, 2016