پروتئین موجود در غذا، نقش مهمی در متابولیسم گلوکز ایفا می کند. مطالعات متعددی ثابت کرده اند که مصرف گوشت قرمز به دلایل مختلف از جمله دارا بودن میزان زیادی چربی و محتوای بالای سدیمی، در طولانی مدت باعث افزایش وزن، دیابت نوع ۲، بیماری های قلبی و عروقی، سکته مغزی و دیگر بیماری های تهدید کننده زندگی می شود در حالیکه مغزهای روغنی(آجیل ها) که منابع خوبی از پروتئین گیاهی، اسید های چرب غیر اشباع، فیبر و منیزیم می باشند وهمچنین نمایه گلایسمی پائینی دارند، باعث بهبود حساسیت به انسولین و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ می شوند. مطالعات بسیار کمی در ارتباط با رابطه دریافت پروتئین و دیابت ملیتوس بارداری انجام شده است. از این رو مطالعه حاضر به بررسی ارتباط این دو پرداخته است.
محققان موسسه ملی سلامت راکویل با این فرضیه که مصرف گوشت قرمز ممکن است احتمال ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد در حالیکه مصرف پروتئین گیاهی به خصوص مغزها، با احتمال ابتلا به دیابت بارداری ارتباط عکس دارد، مطالعه ای را طراحی و اجرا نمودند تا ارتباط بین مصرف پروتئین غذایی و دیابت بارداری را بررسی نمایند. نتایج این مطالعه در فوریه ۲۰۱۳ در مجله Diabetes Care منتشر شده است.
محققان بدین منظور اطلاعات مربوط به دریافت غذایی بیش از ۲۱۰۰۰ زن باردار سالم را که سابقه ابتلا به هیچ نوعی از دیابت را نداشتند از طریق مطالعه هم گروهی(cohort) بررسی نمودند. محققان پس از در نظر گرفتن متغیرهای دیگری مثل سن، عوامل تغذیه ای(مانند مصرف چربی و کلسترول غذایی)، توده بدنی و … میزان مصرف پروتئین حیوانی و گیاهی را اندازه گیری کردند.
محققان در نتیجه این مطالعه دریافتند که احتمال ابتلا به دیابت بارداری در افرادی که بیشترین مصرف پروتئین حیوانی را دارند نسبت به افرادی که کمترین میزان مصرف پروتئین حیوانی را دارند، به طور بارزی افزایش می یابد. همینطور جایگزین کردن ۵% انرژی روزانه از پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی ، می تواند احتمال ابتلا به دیابت بارداری را تا ۵۱% کاهش دهد، از طرفی دیگر جایگزین نمودن ۵% از انرژی روزانه حاصل از کربوهیدرات با پروتئین حیوانی می تواند تا ۲۹% خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد. به طور کل احتمال ابتلا به دیابت بارداری با جایگزین نمودن یک سهم گوشت قرمز با گوشت مرغ تا ۲۹%، با ماهی تا ۳۳% ، با مغزها تا ۵۱% و با حبوبات تا ۳۳% کاهش می یابد.
نکته عملی: دریافت پروتئین حیوانی، به خصوص گوشت قرمز قبل از دوران بارداری با احتمال ابتلا به دیابت دوران بارداری ارتباط مثبت معناداری دارد در حالیکه مصرف پروتئین گیاهی به ویژه مغزها در این دوران با خطر ابتلا به دیابت بارداری ارتباط عکس دارد. لذا توصیه می شود زنان در سنین باروری، پروتئین گیاهی یا انواع دیگر پروتئین های غذایی سالم مانند مغزها، حبوبات و ماهی را جایگزین گوشت قرمز نمایند. همچنین بهتر است نسبت مصرف درشت مغذی ها از جمله کربوهیدرات و پروتئین را رعایت نمایند و از گروه های غذایی در نسبت های متعادل و متنوع بهره مندشوند.
منبع:
Wei Bao et al” Prepregnancy Dietary Protein Intake, Major Dietary Protein Sources, and the Risk of Gestational Diabetes Mellitus
“Diabetes Care,2013
