پیشگیری از دیابت بارداری

دیابت بارداری نوعی از بیماری دیابت است که اولین بار در دوران بارداری تشخیص داده می شود. آمارها نشان می دهد تقریباً ۲ تا ۱۰ درصد زنان در این دوران به دیابت بارداری مبتلا می شوند. اگرچه پیشگیری از دیابت بارداری به طور کامل امکان پذیر نیست، اما می توان احتمال ابتلا به آن را کاهش داد.

پیشگیری از دیابت بارداری از آن جهت مهم است که این بیماری می تواند بر روی سلامت مادر و جنین، هر دو، تاثیر داشته باشد. این تاثیرات منفی عبارتند از: افزایش فشارخون مادر، افزایش احتمال بروز پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری)، افزایش احتمال ابتلای مادر به دیابت نوع ۲ در آینده، افزایش وزن زمان تولد نوزاد، تولد نوزاد نارس و افت قند خون نوزاد در زمان تولد.

به منظور پیشگیری از دیابت بارداری توجه به نکات زیر می تواند سودمند باشد:

پیروی از سبک زندگی سالم می تواند به حفظ وزن در محدوده طبیعی کمک کند. نتایج مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۸ نشان داد اضافه وزن شانس ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می دهد.

در تحقیق دیگری مشاهده شد در زنانی که نمایه توده بدنی (BMI) بالاتر از ۲۵ است احتمال ابتلا به دیابت بارداری بیشتر است. محققان در این مطالعه نشان دادند که اصلاح رژیم غذایی می تواند از بروز این بیماری پیشگیری کند. در این راستا توصیه های زیر می تواند به کاهش وزن کمک کند:

• کاهش حجم غذای مصرفی

• کاهش مصرف تنقلات پرکالری

• استفاده از میوه ها به جای انواع شیرینی

• کاهش اشتها از طریق مصرف غذاهای حاوی پروتئین مانند ماهی و مرغ

• افزایش مصرف غذاهای حاوی فیبر مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات

• استفاده از آب یا چای (شیرین نشده) به جای نوشیدنی های شیرین

ورزش بخش مهمی از برنامه کاهش وزن را تشکیل می دهد. در زنانی که قبل از بارداری و در زمان باردار بودن ورزش می کنند احتمال بروز دیابت بارداری کمتر است. ورزش میزان حساسیت بدن را به هورمون انسولین افزایش داده و از این طریق به کنترل قند خون کمک می کند.

اگر میزان فعالیت بدنی شما کم است سعی کنید به تدریج و از فعالیت های سبک مانند پیاده روی شروع کنید. ماشین خود را قبل از رسیدن به مقصد پارک کرده و مابقی مسیر را پیاده طی کنید. به جای آسانسور از پله ها استفاده کنید.

تمامی زنانی که می خواهند از بروز دیابت بارداری پیشگیری کنند باید ۴ تا ۵ روز در هفته هر روز حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط انجام دهند، مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا. توصیه می شود در دوران بارداری به  منظور شروع فعالیت بدنی با پزشک متخصص مشورت شود.

در دوران بارداری ویار و تهوع صبحگاهی ممکن است مصرف مواد غذایی مناسب را با مشکل روبرو سازد. تغذیه سالم در پیشگیری از دیابت بارداری و تامین نیازهای تغذیه ای مادر و جنین نقش چشمگیری دارد. غذاهای سالم که مصرف شان به مادر باردار توصیه می شود عبارتند از:

• غذاهای حاوی پروتئین مانند حبوبات، مرغ و لبنیات کم چرب

• چربی های سالم مانند مغزهای خوراکی، روغن زیتون و سایر روغن های گیاهی مایع

• غلات کامل مانند نان سبوس دار و جو دوسر

• سبزیجات غیرنشاسته ای

• میوه ها

بهتر است در دوران بارداری از مصرف غذاهای فرآوری شده، نوشیدنی های شیرین، آبمیوه ها و شیرینی جات خودداری شود.

زنان باردار باید به طور منظم به منظور بررسی های دوره ای به متخصص زنان مراجعه کنند. طی این ویزیت ها پزشک در مورد علائم مادر سوالاتی خواهد پرسید و از سونوگرافی برای ارزیابی رشد جنین استفاده می کند.

ممکن است طی ویزیت های دوره ای پزشک برخی از علائم اولیه ابتلا به دیابت بارداری را کشف کرده و توصیه هایی برای پیشگیری از پیشرفت آن ارائه دهد. از سوی دیگر، بین هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری تمامی زنان باردار باید از نظر ابتلا به دیابت بارداری غربالگری شوند.

ابتلا به اضافه وزن و چاقی، سابقه ابتلا به دیابت بارداری در گذشته، سابقه ابتلا به دیابت نوع ۲ در اقوام نزدیک و سابقه ابتلا به پردیابت (پیش دیابت) می تواند شانس ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد.

دیابت بارداری در بسیاری از زنان فاقد علامت مشخصی است. با این حال، ممکن است برخی از زنان علائمی مانند تشنگی شدید، خستگی، تکرر ادرار و افزایش حجم ادرار، تاری دید و تهوع را تجربه کنند. گاهی اوقات به علت تغییراتی که به طور طبیعی در زمان بارداری در بدن رخ می دهد تشخیص این علائم دشوار است.

در صورتی که زنان باردار هر کدام از این علائم را مشاهده کردند باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنند.