افزایش شیوع دیابت نوع ۲ در سراسر جهان به یک مشکل جدی تبدیل شده است. بروز این بیماری با رژیم غذایی نامناسب، بی‌تحرکی و اضافه وزن مرتبط است. راهکارهای درمانی برای دیابت نوع ۲ که با افزایش غیرطبیعی قند خون مشخص می‌شود تغذیه مناسب، فعالیت بدنی منظم و دارو درمانی را شامل می‌شود. آسیب عصبی در اندام‌های محیطی (مانند صورت، دست و پا) یک عارضه شایع در این بیماران است. علامت این عارضه از بی‌حسی تا درد متغیر است.
معمولاً اولین داروی تجویز شده برای این بیماران متفورمین است. دریافت این دارو با کمبود ویتامین B12 همراه است. کمبود این ویتامین خطر بروز آسیب عصبی را افزایش می‌دهد. با این وجود، هیچ دستورالعملی در مورد بررسی میزان ویتامین B12 در بیماران دریافت کننده متفورمین وجود ندارد. نتایج یک تحقیق جدید نشان می‌دهد در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ که به منظور کنترل قند خون خود از داروی متفورمین استفاده می‌کنند باید به طور مرتب میزان ویتامین B12 خون اندازه‌گیری شود.
این مطالعه بر روی زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ که متفورمین دریافت می‌کردند، انجام شد. نتایج نشان داد ۶۴ درصد شرکت کنندگان تا زمان انجام مطالعه میزان این ویتامین را در خون‌شان اندازه‌گیری نکرده بودند. ۹/۶ درصد بیماران به کمبود این ویتامین مبتلا بودند، اما تعداد کمی از آن‌ها به علت کمبود ویتامین B12 تحت درمان قرار گرفته بودند. نتایج این مطالعه بدین معنا نیست که بیماران باید مصرف متفورمین را قطع کنند. بلکه این یافته‌ها نشان می‌دهد میزان ویتامین B12 باید به طور منظم در بیماران دریافت کننده متفورمین اندازه‌گیری شود.
برخی دستورالعمل‌های فعلی توصیه می‌کنند فقط در صورتیکه به کمبود ویتامین B12 مشکوک هستید میزان این ویتامین را در خون اندازه‌گیری نمایید. اما نوروپاتی محیطی (آسیب عصبی) برگشت‌ناپذیر است و ممکن است زمانی علائم کمبود این ویتامین ظاهر شود که برای درمان عوارض ناشی از آن دیر شده باشد.
نکته عملی: در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ که داروی متفورمین دریافت می‌کنند باید به طور منظم میزان ویتامین B12 اندازه‌گیری شود. زیرا متفورمین با کمبود این ویتامین و در نتیجه بروز آسیب عصبی در این بیماران مرتبط است.
منبع:
Presented at the Society for Endocrinology annual conference in Glasgow, 2018.
