نتایج یک مطالعه جدید که در مورد عوارض کمبود روی در کودکان انجام شده نشان می‌دهد کمبود این ماده مغذی در اوایل دوران کودکی می‌تواند با بیماری اوتیسم در ارتباط باشد.
اوتیسم (یا اختلال طیف اوتیسم) سبب می‌شود بیمار در برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی با مشکل روبرو شود. اگرچه علائم این بیماری متنوع است، اما می‌تواند شامل انجام فعالیت‌های تکراری، کاهش برقراری ارتباط چشمی و مشکل در درک احساسات دیگران باشد.
کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم قادر نیستند احساسات و تفکرات دیگران درک کنند. از طرف دیگر، نمی‌توانند احساسات خود را به کمک حرکات، حالات صورت و … بیان کنند. این کودکان بسیار حساس بوده و ممکن است در هنگام مواجهه با صداها، بوها و یا دیدن برخی مناظر به مشکلات جدی دچار شوند.
آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که طی سال‌های اخیر به دلایل مختلف شیوع این بیماری در حال افزایش است. شیوع اوتیسم در سال ۲۰۰۹ در ایالات متحده ۱ نفر به ازای هر ۹۱ نفر و در انگلستان ۱ نفر به ازای هر ۶۶ نفر ذکر شده است. بررسی‌های انجام شده در ایران نیز نشان می‌دهد به ازای هر ۱۵۰ نفر ۱ نفر به این اختلال مبتلا است.
احتمال بروز این بیماری در پسران ۴ برابر دختران است. علیرغم سال‌ها تحقیق علت دقیق بروز بیماری اوتیسم مشخص نشده است.
معمولاً علائم این بیماری در ۳ سال اول زندگی ظاهر می‌شود. در این زمان سیناپس‌ها (نقاط ارتباطی بین سلول‌های عصبی) با سرعت زیاد تشکیل شده و یا تغییر می‌کنند. در برخی از کودکان از بدو تولد علائم بیماری نمایان می‌شود. برخی دیگر در ابتدا معمولی به نظر می‌رسند، اما در ماه‌های بعدی زندگی علائم در آن‌ها آشکار می‌گردد.
عوارض کمبود روی در کودکان:
اهمیت وجود روی در تغذیه انسان برای اولین بار در سال ۱۹۶۰ میلادی مشخص شد. نیاز به این ماده معدنی در دوران شیرخواری، کودکی، نوجوانی و بارداری افزایش پیدا می‌کند.
روی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. سلول‌های بدن برای مبارزه با عوامل بیماری‌زا و ساخت DNA (که حاوی اطلاعات ژنتیکی است) به این ماده مغذی نیاز دارند.
روی به بهبود زخم‌ها کمک کرده و در رشد کودکان و نوجوانان موثر است. کمبود این ماده معدنی با تاخیر در رشد کودکان، تاخیر در بلوغ نوجوانان، ریزش مو، کاهش حس چشایی، کاهش اشتها، تضعیف سیستم ایمنی بدن و … همراه است. کودکان با توجه به سن و جنسیت خود باید روزانه ۲ تا ۱۱میلی‌گرم روی دریافت نمایند.
کمبود روی در موارد شدید می‌تواند سبب بروز اسهال، کاهش وزن، تاخیر در التیام زخم‌ها و بروز مشکلات پوستی شود. کمبود این ماده مغذی در کودکان می‌تواند بر اعصاب تاثیر داشته و سبب کاهش بهره هوشی شود.
یکی از عواملی که در کمبود این ماده معدنی نقش دارد تغذیه نادرست است. اگر کودک از منابع غذایی حاوی روی به میزان کافی استفاده نکند به تدریج به کمبود روی و عوارض ناشی از آن مبتلا می‌شود.
گوشت گاو و مرغ از بهترین منابع غذایی روی به شمار می‌روند. به طوری که هر ۹۰ گرم سینه مرغ کبابی می‌تواند ۶ درصد نیاز بدن به این ماده مغذی را تامین نماید.
حبوبات و سبزیجات نیز حاوی روی هستند. یک چهارم لیوان عدس پخته هم حاوی پروتئین و فیبر است و هم می‌تواند ۴ درصد نیاز بدن به این ماده معدنی را تامین کند. هر لیوان سبزیجات خام نیز قادر به تامین ۲ درصد نیاز بدن به روی می‌باشد.
با مصرف نصف لیوان جو دوسر پخته ۶ درصد و با مصرف یک برش نان سبوس‌دار ۳ درصد نیاز بدن به روی تامین می‌گردد. میزان روی موجود در یک لیوان شیر یا ماست کم چرب نیز به ترتیب معادل ۷ و ۱۵ درصد نیاز بدن به این ماده مغذی است.
ارتباط کمبود روی در کودکان با اوتیسم:
روی در عملکردهایی مانند ساخت پروتئین‌ها و DNA نقش دارد. اگرچه محققان ارتباط بین کمبود روی و اوتیسم را نشان داده‌اند، اما مشخص نیست که آیا کمبود روی سبب بروز این بیماری می‌شود یا به علت ابتلا به این بیماری کمبود این ریزمغذی رخ می‌دهد.
نتایج مطالعه اخیر که در مجله Frontiers in Molecular Neuroscience منتشر شده نشان می‌دهد کاهش میزان روی در سلول‌های عصبی (نورون‌ها) با بروز اوتیسم مرتبط است.
آیا مکمل روی خطر ابتلا به اوتیسم را کاهش می‌دهد؟
به گفته محققان در حال حاضر دانش ما برای آن که به این سوال پاسخ دهیم، ناکافی است. زیرا مطالعه‌ای در مورد دریافت این مکمل توسط زنان باردار یا کودکان و کاهش خطر بروز اوتیسم انجام نشده است. از سوی دیگر، کمبود این ریزمغذی همیشه لزوماً به علت دریافت کم آن نیست.
به عنوان مثال، ممکن است در برخی موارد عدم جذب مناسب آن در روده علت بروز کمبود باشد. همچنین دریافت بیش از حد روی مضر است. به طوریکه دریافت زیاد آن می‌تواند سبب کاهش جذب مس و بروز کم‌خونی و تضعیف استخوان‌ها شود. بنابراین، لازم است در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود.
منبع:
Huong T. T. Ha et al. Frontiers in Molecular Neuroscience 2018.
