مطالعات جدید حاکی از آنند افرادی که سطوح بالایی از ویتامین C مصرف می کنند خطر ابتلا به سنگ کلیه در آنها بسیار بیشتر از کسانی است که ویتامین c کمتری مصرف می کنند. این یافته ها بطور قطع اثبات نمی کند که دریافت بالای ویتامین C عامل اصلی بروز سنگ کلیه می باشد، با این حال افراد را از این امر آگاه می سازد که ممکن است دریافت مقادیر بالای آن برای بدن مضر باشد.
سنگ کلیه توده های کوچکی از کریستال است که بصورت دردناکی می تواند مجاری ادراری را مسدود کند.
علائم و نشانه های سنگ کلیه عبارتند از:
• درد شدید از ناحیه پهلو به کشاله ران.
• تعریق
• بی قراری
• حالت تهوع
• استفراغ
• تکرر ادرار و گاهاً دیده شدن خون در ادرار
سنگ کلیه ممکن است در اثر رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی، سدیم، قند، و نوشابه های کولا ایجاد شود. مصرف ناکافی مایعات نیز می تواند تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهد. به طور معمول زنان بسیار کمتراز مردان در معرض خطر سنگ های کلیه قرار دارند.
پژوهشگران معتقدند که مقادیر بالای ویتامین C می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد به این دلیل که بدن این ویتامین را به موادی تحت عنوان اگزالات تجزیه می کند که بخشی از اجزای تشکیل دهنده سنگ کلیه می باشد. از اینرو آگاهی عموم در خصوص خطرات مرتبط با مصرف دوزهای بالای ویتامین C از اهمیت بسیاری برخوردار است . از اینرو افراد با سابقه سنگ کلیه باید قبل از مصرف ویتامین C پزشک خود را در جریان قرار دهند.
در مطالعه ای که در ژورنال JAMA به چاپ رسید، محققان بیش از ۲۳،۰۰۰ مرد سوئدی با محدوده سنی ۷۹ – ۴۵ ساله را بمدت ۱۱ سال مورد بررسی قرار دادند که هیچ کدام از آنها سابقه سنگ کلیه نداشتند. نزدیک به ۹۰۰ نفر از مردان ویتامین C با دوز ۱،۰۰۰ میلی گرم مصرف نمودند و در ادامه مشخص شد ۳ درصد از این افراد به سنگ کلیه مبتلا شدند و تنها ۸/۱ درصد از کسانی که ویتامین C دریافت نمی کردند بیماری سنگ کلیه در آنها پیشرفت نمود.
محققان عواملی چون سن، وزن بدن و میزان تحصیلات افراد شرکت کننده را جهت تکمیل یافته های خود مورد ارزیابی قرار دادند. همچنین ثابت شد، آن دسته از مردانی که مکمل ویتامین C با دوز بالا دریافت می کردند خطر ابتلا به سنگ کلیه در آنها ۳ – ۲ برابر بیشتر بوده است.
نکته قابل توجه اینست که افزایش احتمال ابتلاء به سنگ کلیه در این افراد در اثر دریافت مقادیر بالای مکمل های ویتامین Cبوده است و این احتمال درخصوص ویتامین C تامین شده از طریق مواد غذایی صحت نداشته است. از دیگر نتایج حاصل از این مطالعه این بود که مکمل های مولتی ویتامین که شامل مقادیر بالای ویتامین C نیستند، خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش نمی دهد. بطور کلی می بایست جهت اطمینان از پیامد های بهداشتی مرتبط با مصرف مکمل های ویتامین C با پزشک مربوطه مشورت نمود.
نکته عملی: نتایج پژوهش ها حاکی از آن است که دریافت مقادیر بالای ویتامین C می تواند امکان بروز سنگ کلیه را افزایش دهد. بدین منظور توصیه می شود افراد مستعد تشکیل سنگ کلیه در مصرف مکمل های ویتامین C احتیاط نمایند. اما این به هیچ عنوان بدان معنی نیست که از خوردن میوه ها و سبزیجات و مواد حاوی این نوع ویتامین خودداری گردد.
منبع:
Laura D. K. Thomas et all “Ascorbic Acid Supplements and Kidney Stone Incidence Among Men “JAMA Intern Med. 06 Feb 2013
