رژیم غذایی، الگوی ترشح هورمون های مسئول گرسنگی، سیری و نیز هورمون های مرتبط با سندرم متابولیک را تحت تاثیر قرار می دهد. بدین شکل رژیم غذایی می تواند به فرد تحت رژیم کمک کند تا برای مدت طولانی ایستادگی کرده و فاکتورهای خطر دیابت و بیماری قلبی عروقی کاهش یابد. یک رژیم تجربی با کربوهیدرات بیشتر در شام می تواند برای افراد مبتلا به چاقی شدید مفید واقع شود.
مطالعه ای که به تازگی در مجله NMCD به چاپ رسیده است به بررسی چگونگی افزایش سیری در پی رژیم غذایی غنی از کربوهیدراتِ وعده شام پرداخته است.
۷۸ فرد تحت رژیم غذایی تجربی (کربوهیدرات در شام) یا رژیم کاهش وزن گروه کنترل (کربوهیدرات پخش شده در طول روز) قرار گرفتند. ۶۳ نفر از افراد شرکت کننده، برنامه ۶ ماهه را به اتمام رساندند. محققین به بررسی اثر رژیم تجربی بر ترشح ۳ هورمون پرداختند: ۱)لپتین، هورمون سیری که سطوح آن در خون طی روز پایین و در طول شب بالا است. ۲)گرلین، هورمون گرسنگی که سطوح آن در خون طی روز بالا و در طول شب پایین است. ۳)آدیپونکتین، هورمون مرتبط با چاقی، مقاومت به انسولین و سندرم متابولیک که نمودار آن در افراد چاق صاف و پایین است. ایده حاضر از مطالعات روی مسلمانان در طول رمضان حاصل شد؛ زمانیکه آن ها در طول روز چیزی نمی خورند و از وعده های پرکربوهیدرات در زمان غروب استفاده می کنند. این دسته از مطالعات نشان داده اند که در این دوره نمودار ترشح لپتین تغییر می یابد.
نتایج حاکی از آنند که مداخله جدید غذایی منتهی به تغییرات در پروفایل هورمونی در جهت حمایت از افراد تحت رژیم می شود: منحنی ترشح هورمون لپتین در طول ساعات روز محدب شد؛ نمودار ترشح هورمون گرلین مقعر شده و تنها در ساعات بعدازظهر به اوج ترشح خود رسید؛ و منحنی هورمون آدیپونکتین افزایش یافت. در عین حال این الگوی غذایی در مقایسه با گروه کنترل منتهی به گرسنگی کمتر و نتایج بهتر آنتروپوکتریک (وزن، دور شکم و چربی بدن)، بیوشیمیایی (قند خون، چربی های خون) و التهابی گردید.
نکته عملی: نتایج پیشنهاد می کنند که تمرکز دریافت کربوهیدرات در وعده شام به ویژه در افراد در معرض خطر دیابت یا بیماری قلبی عروقی ناشی از چاقی، مفید خواهد بود. درواقع یافته های فوق اساس راهکارهای مناسب تر برای افراد با مشکل پایبندی طولانی مدت به رژیم را مطرح می کنند
منبع:
Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Disease, 2012, 16, 8
