کم‌خوابی و پرخوابی؛ عامل چاقی‌

 

تحقیقات اخیر نشان داده‌اند، افرادی که کمتر از ۷ ساعت یا بیشتر از ۹ ساعت در طول شب می‌خوابند، بیشتر از افرادی که هر شب ۸ ساعت می‌خوابند به وزنشان افزوده می‌شود و به عبارت دیگر استعداد چاقی بیشتری دارند. همان‌طور که خیلی از ما می‌دانیم، افرادی که قصد دارند وزن خود را کم کنند یا مانع افزایش وزن خود بشوند باید حتما علاوه بر تعدیل مواد غذایی دریافتی، فعالیت بدنی متناسب را در برنامه روزانه خود بگنجانند. مطالعات محققان دانشگاه laval در شهر کبک بر این نکته تاکید دارد که علاوه بر موارد بالا، عادت‌های خواب یک گروه از عوامل رفتاری زندگی است که در‌ کنترل وزن مهم می‌باشند.

نتایج مطالعات گذشته، کم‌خوابی را با افزایش وزن مرتبط می‌دانست، اما به طور کلی فقط به یک عامل در یک زمان خاص توجه کردند و آن تعیین این‌که آیا کمبود خواب واقعا باعث افزایش وزن می‌شود یا خیر؟ ولی مطالعه جدید  توسط دکتر تریملی و همکارانش در شهر کبک کانادا به تاثیر کم‌خوابی و پرخوابی بر افزایش وزن پرداخته، علاوه بر آن که  به میزان ساعت خواب  در این تعریف نیز توجه کرده است.

برای درک بهتر ارتباط بین میزان خواب و افزایش وزن، محققان ۲۷۶ مرد و زن را طی ۶ سال مورد بررسی قرار دادند. در طول این زمان، افرادی که به طور متوسط ۶ – ۵ ساعت در طول شب می‌خوابیدند ۹۸/۱ کیلوگرم بیشتر از افرادی که  8 – 7 ساعت در شب می‌خوابیدند وزنشان بالا رفته بود؛ در حالی‌که افرادی‌که ۱۰  9  ساعت خواب شبانه داشتند، ۵۸/۱ کیلوگرم بیشتر از افرادی که به طور نرمال می‌خوابیدند افزایش وزن پیدا کرده بودند.

افرادی که بیشتر یا کمتر از حد نرمال می‌خوابیدند، تجمع بافت چربی ومحیط دور کمرشان بیشتر از افرادی که خواب نرمال داشتند بالا رفته بود، در ضمن این افراد به طور مشخص و معنی‌داری افزایش  5 کیلوگرم  یا بیشتری را در مقایسه با گروهی که خواب متعادل داشتند، در طی مدت مطالعه نشان دادند. به عبارت دیگر، این افراد بیشتر در معرض خطر چاق شدن قرار داشتند.

یکی از نظریات  برای تحلیل این یافته‌ها این است که کم‌خوابی و یا پرخوابی، هر دو به دلیل این‌که موجب کاهش هورمون لیپتین (هورمونی که اشتها را کنترل می‌کند) می‌شود، کنترل اشتها را دچار مشکل می‌کند. مطالعات دیگر همچنین نشان داده است که افراد پرخواب و کم‌خواب نسبت به افرادی که خواب مناسبی داشتند بیشتر مستعد حملات افت قند خون در طی شبانه‌روز بودند. همین موضوع باعث افزایش اشتها و نیز می‌تواند توجیه‌کننده افزایش وزن این افراد باشد.

تحقیقات دیگر همچنین نشان‌دهنده ارتباط قوی‌تری بین خواب‌کم و اضافه وزن در کودکان می‌باشد. حتی بعضی از محققان ادعا کرده‌اند، خواب کم مهم‌تر از عدم فعالیت و تماشای بیش از حد تلویزیون به عنوان یکی از عوامل خطر چاقی برای کودکان محسوب می‌شود. با این وجود به نظر نمی‌رسد خواب کم در میان سالمندان تاثیر بسزایی در افزایش وزن آنان داشته باشد.

Loading