کمبود پروتئین با چه علائمی مشخص می شود؟

پروتئین یکی از مهم ترین اجزای رژیم غذایی را تشکیل می دهد. کمبود پروتئین می تواند تاثیر مخرب بر روی سلامتی داشته باشد. در این مقاله برخی از شایع ترین علائم کمبود پروتئین را معرفی خواهیم کرد.

حداقل ۱۰ درصد انرژی دریافتی روزانه باید از طریق پروتئین تامین شود. پروتئین در مواد غذایی مختلف مانند گوشت قرمز، ماکیان، ماهی، لبنیات (شیر، ماست و پنیر) و حبوبات یافت می شود.

شما می توانید با مصرف غذاهای حاوی پروتئین در طی روز نیاز بدن را به این درشت مغذی تامین کرده و از بروز علائم کمبود پروتئین پیشگیری کنید. به عنوان مثال، در وعده صبحانه پنیر یا شیر کم چرب بخورید. ظهر از یک تکه سینه مرغ استفاده کنید و شب نیز مقداری حبوبات مصرف کنید.

اگر شما به طور منظم ورزش می کنید و از یک رژیم غذایی متعادل پیروی می کنید نیاز بدن شما به پروتئین تامین خواهد شد. اما در ورزشکاران حرفه ای که تمرینات ورزشی قدرتی انجام می دهند نیاز به پروتئین افزایش می یابد. نیاز برخی از این ورزشکاران به پروتئین در مقایسه با افراد عادی ۲ برابر بیشتر است. البته این افراد نیز نباید بیش از حد پروتئین دریافت کنند. دریافت زیاد پروتئین می تواند سلامتی را در معرض خطر قرار دهد.

معمولاً افرادی که پروتئین کافی دریافت نمی کنند از رژیم غذایی نامناسبی برخوردار هستند. ممکن است افراد سالمند در دریافت کافی غذاهای حاوی پروتئین با مشکل روبرو شوند. سوء تغذیه شدید که بر اثر کمبود پروتئین ایجاد می شود “کواشیورکور” نامیده می شود. کواشیوکور معمولاً در کشورهای در حال توسعه، به خصوص در کودکان و یا بعد از بروز حوادث طبیعی، مشاهده می شود.

یکی از شایع ترین علائم که نشان می دهد به میزان کافی پروتئین دریافت نمی کنید بروز تورم یا ادم به خصوص در شکم، پاها و دست ها است. پروتئین موجود در گردش خون، به خصوص آلبومین، از تجمع مایعات در بافت های بدن جلوگیری می کند.

علاوه بر کمبود پروتئین، عوامل دیگری نیز در بروز تورم و ادم نقش دارند. بنابراین، برای آن که علت ایجاد تورم مشخص شود باید به پزشک مراجعه کنید.

مغز از ترکیباتی که نوروترنسمیتر نامیده می شوند برای انتقال اطلاعات بین سلول ها استفاده می کند. بسیاری از نوروترنسمیترها توسط اسیدهای آمینه ساخته می شوند.

اسیدهای آمینه ساختمان پروتئین ها را تشکیل می دهند. بنابراین، کمبود پروتئین در رژیم غذایی شما سبب می شود نوروترنسمیترها به میزان کافی ساخته نشوند. در نتیجه عملکرد مغز شما مختل می شود. کاهش میزان دوپامین و سروتونین سبب بروز افسردگی یا پرخاشگری می شود.

مو، ناخن و پوست از پروتئین هایی به نام های الاستین، کلاژن و کراتین ساخته شده اند. اگر بدن قادر به ساخت این پروتئین ها نباشد موها شکننده و نازک می شوند، پوست خشک شده و دچار چین و چروک می شود و شیارهایی بر روی ناخن ها مشاهده می شود. اگرچه رژیم غذایی تنها علت بروز این مشکلات نیست، اما در هنگام بروز این موارد باید مورد توجه قرار گیرد.

تحقیقات نشان داده فقط یک هفته دریافت ناکافی پروتئین می تواند بر عملکرد عضلات تاثیر داشته باشد. این امر به خصوص در افراد بالای ۵۵ سال مشاهده می شود.

با گذشت زمان کمبود پروتئین در رژیم غذایی سبب کاهش توده عضلانی شده، حفظ تعادل را با مشکل روبرو کرده و متابولیسم (سوخت و ساز) را کاهش می دهد.

کمبود پروتئین سبب کم خونی می شود. در مواردی که فرد به کم خونی مبتلا است به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به سلول ها احساس خستگی خواهد کرد.

پروتئین حس سیری را تحریک می کند. تحقیقات مختلف نشان داده که مصرف غذاهای حاوی پروتئین شما را در طی روز سیر نگه می دارد.

در افرادی که پروتئین کافی دریافت نمی کنند بهبود زخم ها و  جراحت ها به زمان طولانی تری نیاز دارد. دلیل این امر آن است که با کمبود پروتئین توانایی بدن برای ساخت کلاژن کاهش می یابد. کلاژن هم در پوست و هم در بافت های پیوندی یافت می شود. هنگامی که دچار جراحت می شوید برای آن که خونریزی قطع شده و خون لخته شود به پروتئین نیاز است.

اسیدهای آمینه در خون به سیستم ایمنی بدن در ساخت آنتی بادی ها کمک می کنند. آنتی بادی ها گلبول های سفید خون را فعال می کنند تا با ویروس ها، باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا مقابله کنند. شواهد عملی نشان می دهد که پروتئین می تواند میزان باکتری های مفید موجود در روده را تغییر دهد.