علت بروز درد معده و مشکلات گوارشی بعد از غذا خوردن متعدد است. غذاهای مصرفی فرد و نیز ابتلا به برخی بیماری‌ها در بروز این مشکل نقش دارند.
مواد غذایی:
۱- مسمومیت غذایی
یکی از علائم مسمومیت غذایی درد معده است. سایر علائم آن عبارتند از: استفراغ، اسهال، فقدان انرژی و افزایش دمای بدن. علائم معمولاً چند ساعت پس از مصرف غذا ایجاد شده و ممکن است چند روز طول بکشند.
۲- غذاهای اسیدی مانند آبمیوه‌ها و گوجه‌فرنگی.
۳- غذاهای تند
فلفل چیلی که معمولاً برای طعم‌دار کردن غذا استفاده می‌شود حاوی کپسایسین است. این ماده ممکن است سبب تحریک معده شود.
۴- مصرف برخی مواد غذایی مانند غذاهای پرچرب، کافئین، نوشیدنی‌های شیرین و الکل می‌تواند سبب تشدید سوءهاضمه شود. سوءهاضمه با درد معده و نفخ همراه است.
۵- کافئین موجود در قهوه و چای ممکن است سبب تحریک معده و بروز مشکلاتی در برخی افراد شود. در این موارد می‌توان از چای و قهوه فاقد کافئین استفاده نمود.
۶- الکل در بروز مشکلات گوارشی و سوزش سر دل نقش دارد.
۷- آلرژی به مواد غذایی و یا عدم تحمل غذایی
برخی افراد به غذاهای خاصی آلرژی دارند. این قبیل مواد غذایی سبب تحریک معده و بروز درد بعد از غذا خوردن می‌شوند. برخی افراد نیز قادر به تحمل گلوتن (پروتئین برخی غلات) و لاکتوز (قند شیر) نیستند. یادداشت کردن غذاهای مصرفی روزانه می‌تواند به شناسایی غذاهایی که سبب بروز مشکلات گوارشی می‌شوند کمک نماید.
۸- مصرف بیش از حد غذا
پر شدن بیش از حد معده برای سلامتی مضر است. بروز مشکلات گوارشی بعد از غذا خوردن ممکن است نشانه این باشد که فرد پرخوری کرده است.
بیماری‌ها:
برخی از بیماری‌ها نیز ممکن است در بروز مشکلات گوارشی بعد از غذا خوردن نقش داشته باشند که عبارتند از:
۱- گاستریت (ورم معده) که با درد معده، استفراغ و سوءهاضمه همراه است. دارو درمانی، خودداری از مصرف غذاهای اسیدی و کاهش حجم غذای مصرفی در هر وعده در درمان این بیماری نقش دارند.
۲- بیماری التهابی روده (IBD) که هر چند سبب التهاب روده می‌شود، اما می‌تواند با درد معده همراه باشد.
۳- زخم معده که با درد در قسمت میانی معده همراه است. عفونت با باکتری H-پیلوری و مصرف طولانی مدت برخی داروها مانند آسپرین در بروز زخم معده موثر هستند.
۴- سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) که علائم آن عبارتند از: اسهال یا یبوست، نفخ و کرامپ شکمی. علائم همیشه بعد از مصرف غذا مشاهده نمی‌شوند و ممکن است روزها، هفته‌ها و یا ماه‌ها طول بکشند. آهسته غذا خوردن، اجتناب از مصرف غذاهای فرآوری شده و چرب، ورزش، عدم مصرف الکل و نوشیدنی‌های شیرین و حذف نکردن وعده‌های غذایی در درمان این بیماری موثر هستند.
۵- سنگ‌های صفراوی که در صورت مسدود کردن مجرای صفراوی سبب درد ناگهانی و شدید می‌شود.
۶- سوزش سر دل یا ریفلاکس معده به مری با احساس سوزش در قفسه سینه و گلو همراه است. همچنین می‌تواند سبب احساس سوزش در معده شود. توصیه می‌شود این افراد از مصرف الکل و غذاهای تند اجتناب کرده و در صورت لزوم وزن خود را کاهش دهند.
۷- فعالیت بیش از حد غده تیروئید می‌تواند در بروز علائمی مانند درد معده و اسهال نقش داشته باشد. علائم دیگر این بیماری عبارتند از: اختلال خواب، کاهش وزن و افزایش ضربان قلب.
۸- بیماری سلیاک که به علت آلرژی نسبت به گلوتن موجود در گندم، جو و جو دوسر رخ می‌دهد با درد معده، یبوست یا اسهال و نفخ همراه است. این بیماران باید از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن خودداری نمایند.
۹- سایر علل مانند استرس، اضافه وزن، یبوست و مصرف داروهای ضدپرفشاری خون در بروز مشکلات گوارشی نقش دارند.
اگر مشکلاتی که بعد از غذا خوردن ایجاد می‌شود به مدت طولانی ادامه یابد و با تغییر شیوه زندگی و تغییر رژیم غذایی بهبود نیابد باید به پزشک مراجعه شود.
